هیچ مقبرهای بزرگتر و هیچ ابراز عشقی آشکارتر از تاج محل در هند وجود ندارد! این شاهکار مرمری خود به تنهایی میتواند انگیزهای بزرگ برای سفر به سرزمین هندوستان و شهر آگرا باشد. بنابراین اگر به دنبال سفری فراموش نشدنی برای دیدن فرهنگ و تاریخ هند هستید دیدن از تاج محل بهترین گزینه برای شماست. این بنای شگفت انگیز داستانی دراماتیک دارد و هر بازدید کنندهای تحت تاثیر قرار میدهد. در مطلب راهنمای بازدید از تاج محل با ما همراه شده و تاریخچه، معماری و نکات مهم بازدید از این بنا را بشناسید.

مختصری از تاریخچه تاج محل
تاج محل در ساحل رودخانه یامونا در یک باغ مغولی وسیع که نزدیک به ۱۷ هکتار را در بر می گیرد، در منطقه آگرا، محله اوتار پرادش واقع شده است. این بنا توسط امپراتور مغول، شاه جهان به یاد همسرش “ممتاز محل” ساخته شد. سال ۱۶۳۲ میلادی را میتوان شروع ساخت این بنای شگفت انگیز دانست. البته فضای کلی ساختمان در سال ۱۶۴۸ میلادی تکمیل و باقی ساختمانها مانند مسجد، مهمانخانه و دروازه اصلی در جنوب، حیاط بیرونی و صومعهها بعدها به آن اضافه شدند. وجود چندین کتیبه تاریخی و قرآنی به خط عربی، تعیین گاهشماری تاج محل را تسهیل کرده است. نکته بسیار برجسته اینکه برای ساخت این بنا سنگتراشها، منبتکاران، نقاشان، خوشنویسان، گنبدسازان و سایر صنعتگران از سراسر امپراتوری و همچنین از آسیای مرکزی به ویژه ایران به هند فراخوانده شدند. استاد احمد لاهوری هنرمند خبره ایرانی معمار اصلی تاج محل بود. بنابراین اگر تور هند نوروز ۱۴۰۴ را برای سفر انتخاب کردهاید، حتما برای بازدید از تاج محل برنامه ریزی کنید.

ارزش جهانی تاج محل
تاج محل بزرگترین دستاورد معماری در میان بناهایی با معماری هند و اسلامی محسوب میشود. زیبایی معماری شناخته شده آن دارای ترکیبی ریتمیک از جامدات و فضاهای خالی، مقعر و محدب و سایه روشن است. وجود طاقها و گنبدها جنبه زیبایی شناختی بنا را بیشتر می کند. سنگهای مرمر سفید ساختمان اصلی تاج محل را تشکیل میدهند اما این بنا ترکیب رنگی بسیار حیرت انگیز دارد که در هر ساعت از روز و با تابش نور خورشید تغییر میکند. در این میان نقش برجسته در سنگ مرمر و منبت با سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی آن را به یک بنای تاریخی متمایز در دنیا تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید: فرهنگ پوشاک در هند ساریها و لنگیها چه داستانی دارند؟
معماری تاج محل
تاج محل مقبرهای از مرمر سفید است که بر روی زیبایی بر روی بلندیهای آگرا قرار دارد و تصویر منعکس شده آن در حوض روبرویش ظاهری سورئال به آن میدهد. گفته میشود که بنای تاج محل همزمان با تابش نور خورشید، تغییر آب و هوا آب و فصول سال روز به روز تغییر رنگ می دهد. این تغییر رنگ دیوارها باعث می شود مقبره مانند نمادی زنده به نظر برسد. تاج محل را اغلب «مظهر معماری مغول» مینامند و یونسکو آن را «جواهر هنر مسلمانان» معرفی کرده است. در ادامه مطلب راهنمای بازدید از تاج محل با جزییات معماری این بنای معروف جهانی آشنا میشویم:
تقارن کامل در معماری
هندسه کامل این مجموعه هارمونی دیدنی از آرامش و زیبایی را ارائه میدهد. تقارن با گنبد اصلی و منارهها و تقسیم باغها توسط ۴ کانال که در یک حوض مرتفع به هم میرسند، تقارن کامل بنا را به نمایش میگذارد. این تقارن در هنگام دیدن از تاج محل کاملا به چشم میآید.
بازی با اندازه و وسعت بنا در معماری
سازه تاج محل به گونهای ساخته شده است که وقتی وارد دروازه می شوید، نزدیک و بزرگ به نظر میرسد. اما با نزدیک شدن به آن، کوچک تر میشود. این کار برای جلوگیری از هرگونه وقفه بصری انجام شد و از طریق منارههایی که کاملاً عمودی به نظر میرسند اما در واقع به بیرون متمایل هستند، به دست آمد. در بازدید از تاج محل این تفاوت ابعاد را خواهید دید.

سنگ قرمز و مرمر سفید در تاج محل
مغولها با استفاده از سنگ سفید مخصوص برهمنها و ماسهسنگ قرمز مخصوص کشتریاها، معماری خود را متمایز میکنند. سنگ مرمر سفید همچنین برای تغییر نورهای روز استفاده شده و گفته میشود که منعکس کننده حالات مختلف شاه جهان است.
دیوارهای نفیس در تاج محل
دیوارها با خطاطی و Pietra Dura پوشیده شده و از ترکیب سنگ مرمر با سنگهای قیمتی مانند کهربا، مرجان، یشم و لاجورد برای تزیین آن استفاده شده است. از آنجایی در هنر اسلامی از شمایل انسان استفاده نمیشود، دیوارها با هنرهای انتزاعی و نقوش گیاهی تزئین شدهاند.
اهمیت عدد چهار در معماری تاج محل
عدد ۴ به دلیل اهمیت عددی آن در همه جای تاج محل ظاهر شده است. این عدد در سازه به قسمتهای مساوی تقسیم میشود، چندین نمایش هندسی دارد و با منطق و سخت گیری که ویژگی سازندگان مغول بود کاملا منطبق است.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع سفر به هندوستان

دروازه بزرگ بنا
این طراحی شبیه دروازهای یک مکان مقدس است و از مجموعهای از ۱۱ غرفه گنبدی یکسان به نام گلداستا ساخته شده است. دروازه حیاط داخلی را از باغها جدا کرده و گذری نمادین بین زندگی زمینی و معنوی را نشان میدهد.
حوض مقابل بنای تاج محل
ایده حوض برای شفاف سازی بازدید از تاج محل اجرا شد. منظره مقبره سفید عظیم الجثه در مقابل آسمان که در حوض منعکس شده است، این توهم را ایجاد میکند که کل سازه معلق است و جذابیتی تقریباً جادویی به آن میبخشد.

وسایل مورد نیاز برای بازدید از تاج محل
برای بازدید از تاج محل بهتر است همیشه اشیای قیمتی خود را در هتل گذاشته و فقط وسایل ضروری را همراه داشته باشید. پیشنهاد میکنیم این وسایل را همراه داشته باشید:
- پاسپورت
- پول نقد به مقدار لازم
- آب معدنی
- دارو (در صورت نیاز)
- دوربین عکاسی
- تلفن همراه
بیشتر بخوانید: زیباترین و معروف ترین معابد هند کدامند؟
در تاج محل چه بپوشیم؟
هیچ قانون خاصی برای پوشیدن لباس در تاج محل وجود ندارد اما همچنان پوشش معقول و مناسب داشته باشید. اگر میخواهید وارد مسجد شوید، باید سر، شانه و زانوهای خود را بپوشانید.
از آنجا که در نیمه اول سال هوا در آگرا گرم و سایه کم است، پیشنهاد میکنیم لباسهای سبک بپوشید و حتما از ضد آفتاب استفاده کنید.
سایر موارد که برای بازدید از تاج محل باید از آن اطلاع داشته باشید
- در بازدید از تاج محل ورود غذا ممنوع است.
- همراه داشتن سیگار و فندک نیز مجاز نیست.
- سه پایهها و تجهیزات روشنایی اضافی برای عکاسی نیاز به اجازه قبلی دارند.
- عکاسی از داخل مقبره ممنوع است. اکثر وسایل الکترونیکی (به جز موبایل و دوربینهای فیلمبرداری کوچک) مجاز نیستند.

نکاتی برای عکس گرفتن در تاج محل
اکثر گردشگران میخواهند عکسی حرفهای با تاج محل داشته باشند که در آن تمام بنا به همراه فضای اطراف پیدا باشد. بنابراین پیشنهاد میکنیم روی نیمکتی بنشینید که عظمت این مقبره نمادین در پشت آن پیداست. طاق درگاه اصلی، انعکاس تاج محل در حوض مقبل و باغ مهتاب از دیگر نماهای عکاسی در دیدن از تاج محل هستند.
بیشتر بخوانید: آشنایی با جاذبه های گردشگری ریشی کش، شهر یوگا در هند
تاج محل در کجا واقع شده است؟ / دسترسی به تاج محل
تاج محل در داخل شهر آگرا واقع شده که بخشی از “مثلث طلایی” تور هند را در کنار دهلی و جیپور تشکیل میدهد، هر یک از ساقهای مثلث کمی بیش از ۲۰۰ کیلومتر است. ما در زیر به چند گزینه برای رسیدن به آگرا و بازدید از تاج محل شاره میکنیم:
بیشتر بازدیدکنندگان تاج محل سفر خود را از دهلی نو آغاز میکنند. هنگامی که در دهلی نو هستید، میتوانید با گزینههای زیر مستقیماً از آنجا به آگرا بروید یا ابتدا از جیپور دیدن کنید.
- قطار: چندین قطار در روز از دهلی و جیپور به آگرا وجود دارد که حرکت آنها به ترتیب کمی بیش از ۲ ساعت طول میکشد. قیمتهای بلیط قطار متفاوت است، اما معمولاً بسیار ارزان هستند. این قیمتها حدود ۲۰ دلار برای یک کلاس معقول با تهویه مطبوع میباشد
- پرواز: فرودگاه آگرا تقریباً به طور انحصاری پروازهایی از جیپور را ارائه می دهد که می تواند تا ۲۵ دلار آمریکا قیمت داشته و ۵۵ دقیقه طول بکشد.
- Uber: سفرهای طولانی مدت با اوبر در هند امری نرمال، ایمن و به طرز شگفت آوری ارزان است. قیمت اوبر برای سفر به آگرا و بازدید از تاج محل بین ۴۰ تا ۶۰ دلار متغیر میباشد.

خرید بلیط برای دیدن تاج محل
مانند بسیاری از جاذبههای گردشگری هند، قیمتها برای شهروندان هندی و خارجی کاملاً متفاوت است. برای بازدیدکنندگان خارجی، یک بلیط ۱۱۰۰ روپیه (حدود ۱۵ دلار آمریکا) هزینه دارد. برای ورود به مقبره میتوانید ۲۰۰ روپیه دیگر (۲٫۸۰ دلار آمریکا) بپردازید.
- دریافت آنلاین بلیط: برای گذر از صف میتوانید از قبل بلیط خود را به صورت آنلاین از سایتی مانند GetYourGuide تهیه کنید که معمولاً چند دلار بیشتر از قیمت استاندارد است و میتواند مزایایی مانند ترانسفر از هتل را شامل شود. همچنین میتوانید بلیطتتان را از طریق وبسایت رسمی، tajmahal.gov.in رزرو کنید که یک فرآیند پیچیده ۱۱ مرحلهای است که به پاسپورت شما نیاز دارد و باید در پایان پروسه، بلیط را پرینت بگیرید.
- تهیه بلیط در محل: در این روش باید انتظار صفهای طولانی را داشته باشید اما در نهایت مطمئناً میتوانید بلیط خود را برای بازدید از تاج محل خریداری کنید، یک گیت اصلی فروش بلیط در نزدیکی دروازه غربی وجود دارد. توجه داشته باشید که صفهای جداگانه ای برای هندیها و خارجی ها وجود دارد و ممکن است از شما خواسته شود گذرنامه خود را نشان دهید. پول نقد همراه داشته باشید زیرا هیچ تضمینی برای پذیرش کارت های اعتباری وجود ندارد. در حین صف، دائماً افرادی با ارائه اطلاعات، سعی در فروش تورهای گران قیمت به شما را دارند آنها را نادیده بگیرید.
سخن پایانی
معماری و طراحی تاج محل نبوغ معمار و درخشش هنر اسلامی را به نمایش گذاشته است. جایی که ظرافت زیبایی شناختی به طور هماهنگ با مهندسی ترکیب میشود. فراتر از تقارن کاملا هماهنگ و تناسبات دقیق، تاج محل را به عنوان نمادی عمیق از عشق و فداکاری به دنیا معرفی کرده، علاوه بر این میراث تاریخی و طنین عاطفی آن زیبایی اثیری به بنا داده است. نام تاج محل به عنوان یکی از شگفتیهای جهان در سازمان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.