تولد در چه کشورهایی به صدور پاسپورت و شهروندی ختم می‌شود؟

مهاجرت از طریق تولد فرزند در خاک کشورهای خارجی یکی از راه‌های رایج مهاجرت به شمار می‌رود. هر چند که طبق قانون برخی از کشورها در صورت تولد فرزند در خاک آن کشور می‌توانند برای فرزند خود حق شهروندی گرفته و بدین ترتیب از تمام مزایا و حقوق بهره مند شوند، اما شرایط گرفتن اقامت از طریق تولد فرزند و اعطای حق شهروندی در تمام کشورها یکسان نیست. در ادامه می‌خواهیم بدانیم بهترین مقصد برای مهاجرت از این طریق کدام است و کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند کدام‌ها هستند؟

اکثر والدین در تلاش هستند که فرزندان خود را با بهترین امکانات بزرگ کنند و تولد فرزند در کشورهای جهان اولی و دریافت حق شهروندی این مقاصد یکی از اقداماتی ست که والدین برای رسیدن به هدف خود انجام می‌دهند؛ اما هر یک از کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند قوانین خاص خود را در این زمینه دارند. ما در ادامه این قوانین را بررسی خواهیم کرد.

تعریف قانون خاک و خون در اخذ شهروندی از طریق تولد فرزند

دو قانون خاک (Jus soli) و قانون خون (Jus sanguinis) هستند که مشخص می‌کنند در صورت به دنیا آمدن فرزند در خاک یک کشور به وی حق شهروندی تعلق می‌گیرد یا خیر! بنابراین در ادامه این دو قانون را تعریف می‌کنیم. بر اساس قانون خاک (Jus soli) چنانچه کودکی در خاک یک کشور به دنیا بیاید (با توجه به شرایط آن کشور) به وی حق شهروندی تعلق گرفته و کودک متولد شده از تمام حقوق و مزایای آن کشور بهره‌مند خواهد شد. حتی برخی از کشورها در صورت به دنیا آمدن فرزند در سفارت خانه خود نیز به او حق شهروندی می‌دهند؛ اما طبق قانون خون تنها در صورتیکه به فرزند حق شهروندی داده می‌شود که یکی از والدین یا هر دو (این قانون در کشورهای مختلف متغیر است) تابعیت قانونی آن کشور را داشته باشند؛ بنابراین تولد فرزند در هر کشوری منجر به داشتن حق شهروندی نخواهد شد.

با توجه به اصل قانون خاک و خون چنانچه راه تولد فرزند را برای مهاجرت انتخاب کرده‌اید بایستی کشورهایی که قانون خاک را در این خصوص ملاک خود قرار داده‌اند انتخاب کنید. در ادامه با این مقاصد در هر ۵ قاره آشنا می‌شویم.

کشورهایی که در قاره آمریکا به‌موجب تولد پاسپورت و شهروندی اعطا می‌کنند

در ادامه کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند و در قاره آمریکا قرار دارند را مورد بررسی قرار می‌دهیم. البته این کشورها ایالات متحده آمریکا را شامل نشده و درباره قانون خاک و خون در این کشور در پاراگراف دیگر به تفصیل صحبت خواهیم کرد. قانون تعلق گرفتن حق شهروندی به فرزندان تازه متولد شده در خاک کشورهای آمریکای جنوبی، شمالی و مرکزی به نسبت کشورهای آسیایی و اروپایی نسبتا ساده‌تر است چرا بیشتر این مقاصد از قانون خاک پیروی کرده و به ویژه بعد از قرن ۱۹ بدون داشتن شرایط و قوانین سختگیرانه به کودکانی که در خاک این کشورها متولد می‌شوند حق شهروندی می‌دهند.

البته داستان در مورد دو کشور شیلی و کلمبیا کاملا متفاوت است. کشور شیلی هم قانون خون و هم قانون خاک را مبنا قرار داده است. طبق قوانین شهروندی در این کشور فرزند متولد شده باید در کشور شیلی اقامت داشته و والدین او از اعضای دولتی سایر کشورها نباشند. در کشور کلمبیا قانون خون حاکم است. در واقع کلمبیا تنها کشور آمریکای مرکزی، شمالی و جنوبی ست که از قانون خون پیروی می‌کند؛ بنابراین کودک متولد شده در خاک این کشور تنها در صورتی از حق شهروندی برخوردار می‌شود که یکی از والدین او اقامت قانونی کلمبیا را داشته باشند.

کشورهایی که در قاره اروپا و اقیانوسیه به‌موجب تولد فرزند پاسپورت و شهروندی اعطا می‌کنند

بیش از ۹۰ درصد کشورهای اروپایی و اقیانوسیه از اصل قانون خون برای اعطای شهروندی به کودک تازه متولد شده پیروی می‌کنند. البته هر یک از این مقاصد قانون خود را در این زمینه اعمال می‌کنند؛ بنابراین اگر قصد مهاجرت به کشورهای اروپایی، استرالیا یا نیوزلند را از طریق تولد فرزند دارید حتما قوانین مقصد مورد نظرتان را مطالعه کنید. به عنوان مثال طبق قوانین کشور آلمان یکی از والدین فرزند متولد شده بایستی اقامت رسمی کشور آلمان را داشته باشد، همچنین طبق قوانین این کشور کودک متولد شده‌ای که والدین آلمانی ندارد در صورتیکه ۸ سال به صورت مداوم در این کشور اقامت داشته باشد می‌تواند حق شهروندی آلمان را دریافت کند. در کشورهایی مانند فرانسه، استرالیا و لاکزامبورگ چنانچه یکی از والدین ۵ سال در یکی از این مقاصد اقامت داشته باشد در صورت تولد فرزند، وی به عنوان شهروند این کشورها محسوب می‌شود.

کشورهای اروپایی، استرالیا و نیوزلند محدودیتی درباره تابعیت پدر یا مادر ندارند؛ یعنی بدون در نظر گرفتن جنسیت چنانچه هر یک از والدین اقامت رسمی مقصد را داشته باشند فرزند متولد شده نیز به عنوان شهروند شناخته شده و می‌تواند از تمامی حقوق و مزایای کشوری که در آن متولد شده استفاده کند.

کشورهایی که در قاره آفریقا به‌موجب تولد فرزند پاسپورت و شهروندی اعطا می‌کنند

در ادامه مطلب کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند به قاره آفریقا می‌رسیم. تقریبا هیچ یک از کشورهای آفریقایی از قانون خاک در زمینه تولد فرزند پیروی نمی‌کنند. در واقع بیشتر کشورهای این قاره تابع قانون خاک هستند. حتی در بیشتر کشورها تنها درصورتی به کودک متولد شده حق شهروندی داده می‌شود که پدر کودک تابعیت آن کشور را داشته باشد و حق مادر در این زمینه به رسمیت شناخته نمی‌شود. تانزانیا تنها کشور آفریقای جنوبی ست که از قانون خاک پیروی کرده و به فرزند متولد شده در خاک این کشور حق شهروندی عطا می‌کند.

هر چند نمی‌توان منکر شد که اکثر افرادی که قصد مهاجرت دارند بیشتر کشورهای اروپایی، آمریکا و کانادا را انتخاب می‌کنند اما در هر صورت چنانچه قصد مهاجرت از طریق تولد فرزند به یک کشور آفریقایی را دارید لازم است بدانید که این قاره قوانین سختگیرانه‌ای را در این خصوص اعمال می‌کند.

کشورهایی که در قاره آسیا به‌موجب تولد فرزند پاسپورت و شهروندی اعطا می‌کنند

۹۹ درصد کشورهای آسیایی از قانون خون پیروی می‌کنند. درواقع کشورهای آسیایی قوانین سختگیرانه‌‎ای در خصوص اعطای حق شهروندی دارند. طبق قوانین بیشتر این کشورها فرزندان متولد شده‌ای که پدر آن‌ها مقیم کشور مقصد باشد می‌توانند حق شهروندی داشته باشند. درمیان کشورهای قاره آسیا تنها کشور پاکستان است که قانون خاک و خون را اعمال می‌کند. یعنی چنانچه پدر کودک متولد شده در خاک پاکستان درخواست تابعیت فرزند خود را داشته باشد حق شهروندی به فرزند داده می‌شود. طبق قوانین پاکستان مادر اجازه ارائه این درخواست را ندارد. در بیشتر کشورهای آسیایی که از قانون خون پیروی می‌کنند فقط درصورتی که پدر تابعیت مقصد را داشته باشد می‌توان برای فرزند درخواست پذیرش شهروندی داد. البته طبق قوانین که به تازگی در مجلس ایران به تصویب رسیده در صورتی که مادر تابعیت ایرانی داشته باشد نیز می‌توان برای دریافت شناسنامه فرزند اقدام کرد.

کشورهای قاره اروپا و آمریکا قوانین راحت‌تری نسبت به کشورهای آفریقایی وآسیایی جهت اعطای حق شهروندی به کودک متولد شده در خاک خود دارند. این امتیاز و در کنار آن بالا بودن سطح رفاه اجتماعی در اروپا، آمریکا و کانادا دلیلی بر آن شده تا آن‌ها در میان کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند بیشترین متقاضی را داشته باشند.

کدام کشور برای تولد فرزند و اخذ شهروندی انتخاب مناسب‌تری خواهد بود؟

کشورهایی که بدون در نظر گرفتن تابعیت والدین پیرو اصل خاک بوده و تنها با متولد شدن فرزند در خاک خود (بی هیچ شرط دیگری) حق شهروندی را عطا می‌کنند انتخاب مناسب‌تری برای مهاجرت از این راه به شمار می‌روند. البته برای داشتن یک مهاجرت موفق و ساختن آینده موفق فرزندان علاوه بر توجه به اصل قانون خاک بایستی شرایط اقتصادی، نرخ بیکاری، سطح رفاه اجتماعی، نژاد پرستی و قوانین مقصد را در رابطه با مهاجران را هم در نظر گرفت. در حال حاضر از میالن ۱۹۴ کشور دنیا تنها ۳۰ کشور هستند که از اصل قانون خاک بدون در نظر گرفتن شرایط اضافه پیروی می‌کنند. این ۳۰ کشور آمریکا، ونزوئلا، تووالو، اروگوئه، ترینیدادوتوباگو، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادینس، پاراگوئه، سنت کیتس و نویس، نیکاراگوآ، پاکستان، جامیکا، مکزیک، گویانا، هندوراس، گرانادا، گواتمالا، فیجی، اکوادور، دومینیکا، السالوادور، بولوی، پرو، بلیز، کستوریکا، پاناما، آرژانتین، برزیل و کانادا را شامل می‌شوند.

اگر بخواهیم تمام فاکتورها را در نظر بگیریم در میان این ۳۰ کشور آمریکا، کانادا، برزیل و درصد پایینی هم آرژانتین بیشترین متقاضی را دارند.  همان طور که  مشاهده می‌شود نام هیچ کشور اروپایی مطرحی در این لیست دیده نمی‌شود. چرا که طبق قوانین بیشتر کشورهای اروپایی در صورتی حق شهروندی به فرزند متولد شده داده می‌شود که یکی از والدین حداقل ۵ سال در کشور مقصد زندگی کرده باشند. (این قانون در مورد کشورهای مختلف اروپایی متفاوت است)

تولد فرزند و اخذ شهروندی در کانادا

کانادا از جمله کشورهایی ست که با داشتن سطح رفاه اجتماعی بالا  قانون خاک در زمینه فرزند متولد شده در خاک این کشور اعمال می‌کند. درواقع هر کودکی که در خاک این کشور متولد شود می‌تواند بدون هیچ شرط دیگری مانند تابعیت والدین، زندگی در این کشور و …. حق شهروندی کانادا را دریافت کند. شرایط بسیار عالی، وضعیت اقتصادی مناسب و کمترین نرخ بیکاری نام کانادا را در میان پر متقاضی‌ترین کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند قرار داده است. در واقع بسیاری از افراد این راه را برای مهاجرت به کانادا و تامین آینده مالی و شغلی فرزند خود انتخاب می‌کنند. بدین ترتیب حتی اگر مادر با ویزای توریستی وارد خاک کانادا شده و فرزند خود را در این کشور به دنیا آورد می‌تواند جهت دریافت تابعیت کانادایی  برای فرزند اقدام کند.

البته نباید فراموش کرد که با توجه به هزینه‌های پزشکی در کانادا این راه،  راهی پر هزینه خواهد بود. با این حال اکثر افراد ترجیح می‌دهند که هزینه را در ازای تابعیت کانادایی فرزند خود پرداخت کنند. شاید این قانون برای مهاجران راهی آسان به شمار رود اما در خود کانادا مخالفان جدی بسیاری دارد. به گفته مخالفان در حال حاضر بیمارستان‌های این کشور محلی برای صدور ویزا برای اتباع خارجی شده‌اند. البته هیچ یک از این مخالفت‌ها نتوانسته تاثیری در تغییر قانون داشته باشد. (جهت رزرو تور کانادا می‌توانید با همکاران ما در واحد تورهای خارجی در ارتباط باشید)

تولد فرزند و اخذ شهروندی در آمریکا

به طور قطع نام آمریکا را می‌توان در میان پرمتقاضی‌ترین مقصد برای مهاجرت قرار دارد. کشوری که بهترین شرایط اقتصادی، بهترین دانشگاه‌ها، بهترین شهرها برای زندگی و بیشترین تنوع نژادی را در خود دارد. خوشبختانه نام آمریکا نیز در میان لیست کشورهایی قرار می‌گیرد که از قانون خاک برای تولد فرزند در این کشور پیروی می‌کنند. طبق قوانین مهاجرتی آمریکا علاوه بر فرزند متولد شده در این کشور والدین او نیز می‌توانند برای درخواست گرین کارت اقدام کنند.

البته دریافت تابعیت آمریکا اصلا کار آسانی نبوده و پروسه نسبتا طولانی دارد اما چنانچه تمام قوانین را رعایت کنید در نهایت موفق به دریافت حق شهروندی این کشور خواهید شد. یکی دیگر از قوانین سخت و پیچیده‌ای که بر سر راه مهاجرت از طریق به دنیا آوردن فرزند در آمریکا وجود دارد دریافت ویزای توریستی جهت ورود به خاک این کشور است. چرا که آمریکا قوانین نسبتا سختگیرانه جهت صدور ویزا دارد که ورود به این کشور را با چالش روبه‌رو کرده است.

کشورهایی که با تولد فرزند اقامت میدهند

اگر بخواهیم به طور خلاصه نگاهی به مطلب کشورهایی که به وسیله تولد شهروندی و پاسپورت صادر می‌کنند بیاندازیم به این نتیجه می‌رسیم که افراد می‌توانند با استفاده از اصل قانون خاک فرزند خود را به تابعیت کشورهای قاره آمریکا درآورند. در مورد کشورهای اروپایی این قانون سختگیرانه‌تر بوده و یکی از والدین فرزند متولد شده بایستی اقامت قانونی کشور مورد نظر را داشته باشد یا در برخی از کشورها لازم است کودک حداقل ۸ سال در کشوری که در آن متولد شده زندگی کرده و سپس برای دریافت تابعیت اقدام کند. کشورهای آسیایی و آفریقایی نیز که فقط از قانون خون تبعیت کرده و در صورتی که یکی از والدین (در بیشتر کشورها فقط پدر) دارای تابعیت قانونی باشد به فرزند متولد شده حق شهروندی می‌دهند.