شاید مهمترین مؤلفهای که مشهد با آن شناخت میشود، حرم مطهر رضوی باشد. اما جدایی از فضای معنوی این شهر، خراسان محل تلاقی رویدادهای تاریخی بسیاری بوده است که شهر طوس جز طلایی داران دیرینگی در ایران است.
یک توصیه به گردشگرانی که تور مشهد را خریداری کردهاند؛ از تمام جاذبههای شهر دیدن کنید. در مشهد علاوه بر تلطیف قلوب میتوانید اطلاعات تاریخی خودتان را هم محک بزنید.
اماکن ریزودرشتی از برهههای زمانی تاریخ در مشهد خودنمایی میکند که در ادامه با برخی از آنها آشنا میشویم.
جاذبههای تاریخی خراسان رضوی
.
گنبد هارونیه
شهر طوس یادگاریهای بسیاری برای مردم ایرانزمین بهجای گذاشته است. یکی از این میراث، گنبد هارونیه ست که در حدود ۶۰۰ متری آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی قرار دارد و قدمت آن به سده هشتم هجری بازمیگردد.
بدنه این گنبد از آجرهای خاکیرنگ و پنجرههای توری مانند ساختهشده که نور را به شکل زنبوری به داخل هدایت میکند.
بسیاری گنبد هارونیه را افسانهای میدانند، زیرا هنوز علت ساخت و کارایی آن مشخص نشده که این امر حس کنجکاوی بازدیدکنندگان را برمیانگیزد.
آدرس: خراسان رضوی، بزرگراه قوچان- مشهد، سهراه فردوسی، حاشیه بلوار شاهنامه، نرسیده به آرامگاه فردوسی، گنبد هارونیه
برج اردکان
این برج در زمان خود و حتی حالا جز یکی از افتخارات ایرانیان بهحساب میآید و در زمینهٔ علم نجوم پیش رو بوده است. بسیاری ساخت آن را مربوط به زمان ایلخانیان میدانند که در آن زمان منجمان بسیاری در ورطه این علم، فعالیت میجستند.
برج اردکان ساخته خواجه نصرالدین توسی از بزرگان ایرانی در زمینهٔ ریاضی و ستارهشناسی است. اردکان تنها برجی است که توانایی تعیین چهارفصل، سال کبیسه و آغاز نوروز را دارد. برخی از تاریخدانان این مکان را مقبره یکی از حاکمان مغول (ایلخانیان) یعنی امیر ارغون مغول میدانند.
نمای این برج از جنس آجر و گنبد آن مخروطی مانند است که ارتفاع آن به ۳۵ متر میرسد و احتمال میرود که ساخت آن مربوط به سال ۶۰۷ قمری باشد.
آدرس: خراسان رضوی، ۷۴ کیلومتری شمال شهر مشهد، جاده مشهد-قوچان، ۲۶ کیلومتری شمال غربی چناران
مطالب مرتبط
بهترین رستورانهای مشهد را میشناسید؟
.
چهارطاقی بازه هور
بازه هور بنای سنگی ست که دیرینگی آن به دوران ساسانیان یعنی هزار و ۷۰۰ سال پیش میرسد و در زمره قدیمیترین چهارطاقیهای ایران قرار دارد. همچنین به عقیده باستان شناسان، این بنا جز کهنترین گنبدهای جهان محسوب میشود و نخستین اثری است که در خرسان رضوی ثبت ملی شده است.
درباره علت ساخت این بنای سنگی، گمانهزنیهای بسیاری مطرح میشود که از بازه هور بهعنوان حفاظت و نگهبانی راه، آتشکده، قلعه و حتی کاربرد نجومی یاد میکنند. البته در کاوشهای جدید، وجود آتشگاه منتفی شده است.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهر تربتحیدریه، ضلع شرقی روستای رباط سفید
مدرسه عباسقلی خان
مدرسه عباسقلی خان یکی از اماکن تاریخی خراسان است که در نزدیک حرم رضوی قرار دارد. این بنا توسط عباسقلیخان بیگلربیگی به دستور شاه سلیمان صفوی ساختهشده است.
مدرسه عباسقلی خان این روزها یکی از حوزه علمیه مشهد است که بیش از ۱۵۰ طلبه در آن مشغول تحصیل هستند.
آدرس: مشهد، ابتدای خیابان نواب صفوی، مدرسه علمیه عباسقلی خان شاملو
مسجد گوهرشاد
مسجد گوهرشاد را باید پرماجراترین بنای تاریخی مشهد معرفی کرد که در دل آن حوادث غمانگیزی رخ داده است.
عدهای این مسجد را گوهر رنگین شهر مشهد میدانند و معماری آن را تحسینبرانگیز خطاب میکند. این بنای مقدس به دستور گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ میرزا (یکی از پادشاهان تیموریان) ساختهشده که از آن بهعنوان شاهکار معماری دوران تیموری نام میبرند. نام گوهرشاد در دو جای با کاشی معرق نوشتهشده است. یکی در قسمت بالای در نقرهای که به دارالسیاده میرود و دیگری بر کتیبه ایوان مقصوره که به خط زیبای شاهزاده بایسنقر میباشد.
گنجایش این مسجد بیش از ۱۵ هزار نفر است که به علت مجاورت با حرم رضوی بسیار شلوغ است و درجه اهمیت آن بالاست. برخی از گوهرشاد بهعنوان پربازدیدترین مسجد ایران نام میبرند.
آدرس: مشهد، حرم امام رضا (ع)، مسجد گوهرشاد
مقبره امیرغیاثالدین ملکشاه
یک بنای خوشساخت و خوشرنگ و لعاب که چشم هر بازدیدکنندهای را خیره میکند. این بنا مشتمل بر فضای چهارطاقی، گنبد دو پوش، دو مناره و یک ایوان میباشد که از آجر و کاشیهای لاجوردی ساختهشده است.
همانطور که از نام این مکان برمیآید، در ابتدا مقبره امیر غیاثالدین ملکشاه بوده که بعدازآن تبدیل به مسجد شد که امروزه به مسجد ۷۲ تن معروف است.
آدرس: خراسان رضوی، مشهد، خیابان خسروی، ابتدای بازار بزرگ