تماشای هنر بیزانس با بازدید از کلیسای چورای استانبول

از نقاشی‌های دوران بیزانس تا هنر معماری دوران عثمانی  در استانبول این شهر را به مرکز بی چون و چرای تاریخ و فرهنگ تبدیل کرده‌اند. کلیسای چورا استانبول  از آن دسته جاذبه‌های ست که همچون گنجی ارزشمند در دل شهر جای گرفته و نمونه‌ای منحصربه‌فرد در دنیا به شمار می‌رود. معماری بی‌نظیر، نقاشی‌های بیزانسی و موزاییک‌هایی که با رنگ روغن تزیین شده‌اند بخشی از جذابیت‌های چورا هستند. در ادامه درباره بخش‌های مختلف این کلیسای باستانی بیشتر می‌خوانیم.

اگر مقصدی می‌خواهید نزدیک، بدون دردسرهای مراحل دریافت ویزا و البته پرجاذبه و هیجان انگیز بدون شک تور استانبول تمام انتظارات شما را برآورده خواهد کرد. در اینجا می‌خواهیم با یکی از جاذبه‌های کمتر شناخته شده اما منحصربه‌فرد این شهر آشنا شویم. این جاذبه کلیسایی ست به نام چورا که یادگارهای از دوران بیزانس را به نمایش گذاشته است.

کلیسای چورا در استانبول / Kariye Mosque

چورا ادوار تاریخی مختلفی را پشت سر گذاشته اما طبق شواهد قدیمی ترین بخش بنای آن به قرن چهارم میلادی یعنی بین سال‌های ۵۲۷ تا ۵۶۵ نسبت داده می‌شود. موزه کاریه نام دیگر این کلیسای معروف است که در تپه‌های گلدن هور شهر استانبول قرار گرفته است. هر چند که این کلیسا به واسطه حضور جاذبه های تاریخی از جمله مسجد سلطان احمد، تنگه بسفر، برج گالاتا یا کاخ توپکاپی در سایه قرار گرفته است اما از چشم گردشگرانی که به تاریخ و معماری بیزانس علاقه دارند دور نمانده، این کلیسا در ابتدا یک عبادتگاه کوچک برای رهگذران و مسافرانی که می‌خواستند اعمال دینی خود را به جا آوردند بود اما با گذشت زمان توسعه داده شده و به کلیسایی معروف تبدیل شد.

نقاشی‌های مسیح و مریم مقدس،  کاشی کاری‌هایی که با رنگ روغن تزیین شده و نمادهایی از مسیحیت دارند از ویژگی‌های اصلی هستند که چورا را به یکی از جاذبه‌های پرطرفدار شهر استانبول و تور ترکیه تبدیل کرده‌اند.

معماری کلیسای چورا

به هر قسمت از موزه کاریه یا همان چورا نگاه کنید ظرافت معماری و طراحی‌های خلاقانه توجه‌ها را به خود جلب می‌کند. ۲ گنبد در قسمت هشتی، ۱ گنبد در بخش کلیسای کوچک و ۳ گنبد در فصای اصلی ۶ گنبد کلیسا را تشکیل می‌دهند. اما جدای از معماری منحصربه‌فرد این نقاشی‌های ظریف هستند که چورا را تا این اندازه بر سر زبان‌ انداخته‌اند. در قسمت بالای دری که به سرسرای اصلی ختم می‌شود شمایلی از مسیح طراحی شده که تئودور آن را تقدیم کرده و در دنیا نظیر ندارد. موزایک‌های رنگی از دیگر ویژگی‌های بارز کلیسای چورا هستند. رویای یوسف و سفر، نام نویسی برای مالیات، میلاد مسیح، سفر مغ‌ها، بازجویی پادشاه هرود و سفر به مصر از طراح‌های فوق‌العاده زیبا و معروفی هستند که بر روی موزاییک‌های کلیسا با آبرنگ نقش بسته‌اند.

در ادامه بررسی معماری چورا به گنبد کلیسا می‌رسیم. گنبد ۷٫۷ قطر داشته و در قسمت بالایی سرسرای اصلی قرار گرفته است. در ادامه چندین سرسرای فرعی قرار دارند که توسط درب‌های مختلف به سرسرای اصلی می‌رسند. در مجموع بنای چوا را می‌توان به قسمت‌های کلیسای مخصوص مقبره ها، دو طبقه ی اضافه شده در ضلع شمالی، سرسرای اصلی و هشتی های داخلی و خارجی تقسیم بندی کرد.

پیشینه تاریخی کلیسای چورای استانبول

ساخت بنای اولیه چورا در دوران امپراتوری روم شرقی کلید خورده و بارها و بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. در قرن ۱۱ میلادی مادر الکسیوس اول دستور مرمت اساسی و کامل کلیسا را صادر کرد. اما شوربختانه کلیسا در یک قرن بعد بر اثر وقوع زلزله آسیب جدی دیده و مجددا در دوران ایزاک کومننوس بازسازی شد. مرمت بعدی و البته اساسی‌تر در قرن ۱۴  و توسط فردی به نام  تئودور متوکیتس انجام شد. در اینجا بود که کاشی‌های آبرنگی بی‌نظیر به مجموعه اضافه شده و زیبایی بنا را چندین برابر کردند. با روی کار آمدن عثمانی‌های مسلمان در ترکیه چورا نیز مانند کلیساهای دیگر به مسجد تبدیل و در ادامه روی کاشی‌ها و نقاشی‌ها پوشانده شدند. یک محراب و مناره‌ها نیز در همین دوران به چورا اضافه شد.

 پس از پایان دوران حکومت عثمانی و با جمهوری شدن ترکیه، باستان شناسان کار بر روی چورا را از سر گرفته و کاشی‌ها و نقاشی‌های پوشانده شده را کشف کردند. امروزه چورا در قالب موزه کاریه بازگشایی شده و گردشگران تور استانبول می‌توانند از آن بازدید کنند.

بخش های مختلف کلیسای چورای استانبول

کلیسا‌ی چو‌را را می‌توان از نظر معماری به چندین قسمت مختلف تقسیم بندی کرد. در ادامه با بخش‌های مختلف این کلیسا آشنا می‌شویم:

• هشتی‌های داخلی و خارجی: دو هشتی داخلی و دو هشتی خارجی در معماری کلیسای چورا دیده می‌شوند. در ادامه راهرویی ۲۳ متری به عنوان ورودی، هشتی خارجی و در امتداد آن هشتی داخلی کلیسا را نیز می‌توان دید. نقاشی‌های معروف چورا دقیقا پس از این هشتی داخلی قرار گرفته‌اند. شفای یک مرد نابینا توسط مسیح، بشارت به باکره، رد پیشنهادهای یواخیم، هفت قدم اول باکره، شجره نامه مسیح، میلاد حضرت مریم، داستان هفت قدم مقدس مادر مسیح، رساندن غذا به مریم مقدس توسط فرشتگان الهی، ستایش پروردگار توسط مریم مقدس و معجزات مسیح بخشی از این نقاشی‌های ارزشمند هستند.
• سرای اصلی کلیسا: معماری ساده و سکوت و آرامش از ویژگی‌های اصلی سرای اصلی کلیسا هستند. این قسمت فضابی ۱۰ در ۱۵ متری داشته و کف آن با سنگ مرمر تزیین شده، تمامی این سنگ‌ها با ترکیبی از رنگ‌های سبز، آبی و زرد و صورتی از آفریقای جنوبی آورده شده‌اند.
• بخش کلیسای کوچک چورا: در این قسمت از کلیسا علاوه بر نقاشی‌هایی از مریم مقدس و رستگاری مسیح آرامگاه بسیاری از افراد مشهور و بزرگ ترکیه دیده می‌شود.

ساعات بازدید و قیمت بلیط ورودی کلیسای چورا

شما می‌توانید تمامی روزهای هفته به غیر از چهارشنبه‌ها از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر از موزه کاریه یا همان کلیسا چورای استانبول دیدن کنید. بلیط ورود به موزه و بازدید از بخش‌های مختلف آن برای هر نفر ۶ دلار است. اگر به تاریخ و معماری بیزانس علاقه دارید قطعا بازدید از موزه کاریه حسابی شما را سر ذوق خواهد آورد.

ساعات بازدید و قیمت بلیط ورودی کلیسای چورای استانبول

شما می‌توانید تمامی روزهای هفته به غیر از چهارشنبه‌ها از ساعت ۹ صبح تا ۶ عصر از موزه کاریه یا همان کلیسا چورای استانبول دیدن کنید. بلیط ورود به موزه و بازدید از بخش‌های مختلف آن برای هر نفر ۶ دلار است. اگر به تاریخ و معماری بیزانس علاقه دارید قطعا بازدید از موزه کاریه حسابی شما را سر ذوق خواهد آورد.

دسترسی به کلیسای چورای استانبول

شهر استانبول به دو بخش آسیایی و اروپایی  تقسیم شده و کلیسا چورا در بخش آسیایی قرار گرفته است. خوشبختانه استانبول سیستم مترو گسترده داشته به راحتی می‌توانید به هر کجای شهر دسترسی داشته باشید. اگر در بخش آسیایی هستید خط مترو ادیرنه کاپی شما را به موزه کاریه می‌رساند. اگر هم در قسمت اروپایی هستید به راحتی می‌توانید نام ایستگاه ادیرنه کاپی را در میان خطوط مترو پیدا و به موزه دسترسی داشته باشید. علاوه بر مترو خطوط اتوبوس‌های شهری نیر یه سمت موزه ایستگاه دارند. شما می‌توانید با اتوبوس خود را به ایستگاه فاتیح رسانده و با کمی پیاده روی به سمت شمال کلیسا را پیدا کنید.

آدرس کلیسا چورا: Dervişali, Kariye Cami Sk. No:18, 34087 Fatih/İstanbul, Turkey

مرمت کلیسای چورا

چورا در ادوار مختلف تاریخی به دلیل وقوع حوادث طبیعی مانند زلزله یا تغییرات حکومتی تخریب و مورد بازسازی قرار گرفت. مرمت‌‌های دوران بیزانسی و امپراتوری رومیان در راستای تکمیل و اضافه شدن نقاشی‌ها و کاشی‌کاری‌های منحصربه‌فرد بودند. در واقع می‌توان گفت که چورا تام ویژگی‌های باشکوه خود را از آن دوران دارد. اما با به حکومت‌ رسیدن عثمانی‌ها و تبدیل چورا به مسجد تمام تصاویر پوشانده و معماری اصلی بنا تحت شعاع این حکومت قرار گرفت. بعد از انقراض عثمانی‌ها و در دولت جمهوری ترکیه باستان شناسان کار بر روی چورا را آغاز و مجددا نقاشی‌ها و کاشی‌کاری‌ها را احیا و مرمت کردند.

شهرت کلیسا‌ی چو‌را

وجود کاشی‌ کاری‌ها و نقاشی‌های کم نظیر را می‌توان از دلایل اصلی شهرت کلیسای چورا دانست. باستان شناسان فردی به نام باتئودور متوشیتیس (Theodore Metochites) که هنرمندی شهره بود را بانی اصلی تصاویر کشف شده در کلیسا می‌دانند. در تابلوی نقاشی که روی ورودی هشتی داخلی وجود دارد می‌توان تئودور متوشیتس را در لباس کامل مسیحی دید. داستان‌های روایی از کتاب مقدس که هر یک بخشی از زندگی و جریانات مسیح را به تصویر کشیده‌اند، تابلو موزاییکی که زندگی مریم مقدس را نمایش می‌دهد و ده‌ها تصویر دیگر طرفداران معماری بیزانسی را به سمت چورا یا موزه کاریه می‌کشاند. ظرافت و خلاقیتی که در این تصویرها دیده می‌شود در تمام دنیا نظیر ندارند.

بیشتر بخوانید …

معرفی بهترین بازارهای محلی استانبول

در سفر به استانبول از این موزه‌ها بازدید کنید