آشنایی با مسجد سلطان احمد استانبول (مسجد آبی)

فتوژنیک ترین ساختمان استانبول مسجد بزرگ سلطان احمد یا مسجد آبی است که مقبره او در ضلع شمالی و دقیقا مقابل پارکی به همین نام قرار دارد. نمای بیرونی بسیار خمیده مسجد دارای آبشاری از گنبدها و شش مناره باریک می‌باشد. فضای داخلی مسجد با بیش از ده هزار کاشی‌های آبی ایزنیک تزیین شده و وجود ۲۶۰ پنجره زیبایی خیره کننده به آن بخشیده است. گردشگران بسیاری هر ساله برای دیدن معماری خارق‌العاده مسجد سلطان احمد استانبول به این شهر سفر می‌کنند. در ادامه بخش‌های مختلف مسجد آبی استانبول را معرفی کرده‌ایم.

تاریخچه مسجد سلطان احمد

مسجد آبی استانبول بین سال‌های ۱۶۰۹ و ۱۶۱۶ توسط معمار “محمد آقا” به دستور سلطان احمد اول ساخته شد. این مسجد به عنوان یک نمایش قدرت امپراتوری عثمانی در رقابت با مسجد باشکوه ایاصوفیه، که رو به روی آن در میدان سلطان احمد قرار دارد، طراحی شد. مسجد سلطان احمد برخلاف ایاصوفیه، با چهار ستون «پای فیل» و گنبد مرکزی (قطر ۲۳٫۵ متر و ارتفاع ۴۳ متر) احاطه شده که تقریباً به شکل مربع هستند. این مسجد به دلیل حضور بیش از ۲۰۰۰۰ کاشی سرامیکی دست ساز ایزنیک آبی با طرح‌های مختلف لاله، گل رز، گل میخک و زنبق که که فضای داخلی را تزئین کرده‌اند به نام مسجد آبی معروف شده‌ است.

اما گذشته از معماری خارق‌العاده مسجد سلطان احمد داستانی جالب را در پس دیوارهای باشکوهش پنهان کرده است، بذارید اینگونه تعریف کنیم: خود را به عنوان یک سلطان جوان تصور کنید که پهنای امپراطوری‌تان بخش‌هایی از سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا را در بر می گیرد. اجداد شما از بزرگ‌ترین سلاطین دنیا بوده‌اند. شما تنها ۱۳ سال سن دارید و در استانبول به عنوان پایتخت ترکیه بر تخت نشسته‌اید. کشوری که بر آن حکومت می‌کنید میراث حاکمان بزرگی مانند سلطان سلیمان و مهمت فاتح است و با این حال، شما نه یک جنگجوی مشهور هستید و نه یک حاکم توانا. چگونه اثر خود را بر تار و پود شهری که گذشته‌ای با شکوه دارد جاودانه می‌کنید؟ پس یکی از بهترین مساجد در قلب شهر امپراتوری ترکیه را سفارش می‌دهید! اینگونه بود که مسجد سلطان احمد ساخته و به یکی از باشکوه‌ترین ساختمان‌های استانبول تبدیل شد. این مسجد یکی از آخرین سازه‌های کلاسیک عثمانی به حساب می‌آید و مورد استقبال گردشگران تور استانبول قرار گرفته است.

معماری مسجد سلطان احمد استانبول

مسجد آبی، شاهکاری از معماری عثمانی است که ترکیبی هماهنگ از معماری اسلامی و بیزانسی را به نمایش می گذارد. این مسجد در سال ۱۶۱۶ تکمیل شد و نشان دهنده خلاقیت معمار معروف Mehmet” Ağa” است. شش مناره خیره‌کننده، گنبدهای آبشاری و کاشی‌های آبی پیچیده ازنیک از ویژگی‌های بارز مسجد هستند. همچنین گفته می‌شود که عظمت و ظرافت آن از شاهکار جاودانه ایاصوفیه الهام گرفته شده است.

گنبد مرکزی مسجد سلطان احمد استانبول که توسط گنبدهای کوچکتر و نیم گنبدها احاطه شده است، فضای داخلی گسترده و در عین حال متعادلی را ایجاد می‌کند. نمای بیرونی که با گنبدهای آبشاری و مناره‌های باریک تزیین شده، جلوه‌ای الهام‌بخش را در برابر خط افق استانبول به نمایش می‌گذارد. کاشی‌های آبی، که نام مسجد سلطان احمد از آن گرفته شده، دارای نقش و نگارهای پیچیده گل و خط هستند. طاق‌های حیاط، فواره‌های وضو و نمازخانه وسیع، زیبایی مسجد را دو چندان کرده و آن را به شاهکاری جاودانه در معماری اسلامی تبدیل کرده است.

روند ساخت مسجد آبی استانبول

ساخت مسجد آبی نشان از قدرت معماری امپراتوری عثمانی داشت. زیربنای مسجد با بلوک‌های سنگی عظیم گذاشته شده که پایه‌ای محکم برای برجستگی بنا ایجاد می‌کرد. دیوارها با استفاده از ترکیبی از آجر و سنگ، با تیرهای چوبی که پشتیبانی اضافی را فراهم می‌کنند، ساخته شده‌اند.

گنبد مرکزی، شاهکاری از مهندسی عثمانی، با استفاده از سیستم پیچیده‌ای از دنده‌های چوبی به هم پیوسته پوشیده شده با سرب برای اطمینان از ضد آب و هوا بودن بنا ساخته شد. فضای داخلی مسجد سلطان احمد با بیش از ۲۰۰۰۰ کاشی نفیس ازنیک تزیین و با طرح‌های گل پیچیده به صورت دستی نقاشی شده بود. این کاشی‌ها که از کارگاه‌های معروف سفالگری ایزنیک تهیه شده‌اند، با دقت نصب شده‌اند تا تصویری زیبا از رنگ‌های آبی، سبز و فیروزه‌ای ایجاد کنند.

بیشتر بخوانید …

تفریحات مجردی استانبول

نمای بیرونی مسجد کبود

نمای بیرونی مسجد آبی شاهدی زنده از درخشش معماری عثمانی است که تأثیراتی از معماری بیزانسی هم در آن دیده می‌شود. این قسمت با کاشی‌های زیبای ایزنیک تزیین شده که به دلیل نقش‌های آبی پیچیده، نقوش گل و خوشنویسی شهرت دارد و نام مسجد آبی را به خود اختصاص داده است. ورودی بزرگ مسجد دارای یک حیاط بزرگ با طاق‌های زیبا است که به نمازخانه منتهی می شود. مناره‌های باریک، با بالکن‌ها و کلاهک‌های مخروطی‌شان از دیگر زیبایی‌های مسجد سلطان احمد استانبول هستند.

ترکیب این عناصر یک سمفونی معماری را ایجاد کرده است که هنرمندی مهمت آقا و خلاقیت او را برای مسجد سلطان احمد را به نمایش می گذارد. مسجد کبود نه فقط مکانی برای عبادت، بلکه یک شاهکار ماندگار در قلب استانبول است.

نمای داخلی مسجد آبی

فضای داخلی مسجد آبی با یک نمازخانه بزرگ و مجموعه‌ای خیره کننده از عناصر طراحی تزئین شده و

شاهکاری از هماهنگی معماری را به نمایش می‌گذارد. گنبد مرکزی که توسط نیم گنبدها و گنبدهای کوچکتر پشتیبانی می‌شود، حس عظمت و گستردگی خاص ایجاد می‌کند.

محراب مسجد کبود و طاقچه‌ای که جهت مکه را نشان می‌دهد، با طراحی استادانه و جزئیات پیچیده، نقطه کانونی بنا هستند. منبر مسجد هنرهای ظریفی را با نقوش هندسی خود به نمایش می گذارد. شیشه‌های رنگی بزرگ نمای درونی مسجد به نور طبیعی اجازه می‌دهد تا به داخل بنا نفوذ کرده و جزئیات پیچیده معماری هر چه زیباتر دیده شوند.

طراحی کلی نمای داخل مسجد سلطان احد استانبول منعکس کننده تعادل دقیق فرم و عملکرد است و فضایی آرام و روح بخش ایجاد می‌کند.

داستان شش مناره مسجد سلطان احمد استانبول

شش مناره مسجد کبود از ویژگی‌های کمیاب معماری مساجد عثمانی و روایت‌گر داستان‌های بسیاری است. بر اساس یکی از مشهورترین روایات، سلطان احمد برای مسجد مناره‌های طلایی درخواست کرد، اما معماران منظورش را به درستی متوجه نشده و ۶ مناره برای مسجد ساختند. شاید این داستان برای تاکید بر منحصر به فرد بودن مسجد در بین مردم پخش شده باشد.

ساخت این شش مناره جنجال برانگیخت شد، چرا که مسجد مهم دیگر آن زمان یعنی کعبه در مکه تنها فقط شش مناره داشت. این مشکل زمانی حل شد که سلطان احمد اول مناره دیگری به کعبه اضافه کرد.

گنبدها در مسجد آبی

گنبد اصلی مسجد کبود ۲۳٫۵ متر قطر و ۴۳ متر ارتفاع دارد. هشت گنبد کوچک در اطراف گنبد اصلی برای متعادل کردن وزن از گنبد اصلی پشتیبانی می‌کنند. چهار ستون اصلی مسجد وزن این گنبد را به دوش می‌کشد. هر کدام از این ستون‌ها ساختار بسیار وسیعی دارند و دقت در جایگیری این سازه‌های سنگی عظیم نشان از موفقیت معماری مسجد کبود دارد.

چینش متقارن گنبدهای جانبی فضایی هارمونیک در داخل مسجد ایجاد می‌کند. این گنبدها همراه با نوری که به طور مساوی در داخل مسجد توزیع شده است، محیطی آرام بخش را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. این نظم معماری زیبایی شناختی مسجد را در نمای داخلی و بیرونی نشان می‌دهد.

بیشتر بخوانید …

بهترین هتل های استانبول کدام اند؟ بررسی مشخصات و ویژگیهای هر کدام

نمای سلطان احمد از تراس رستوران حمدی

پس از دیدن زیبایی‌های معماری مسجد سلطان احمد استانبول، نباید یک وعده نهار یا شام عالی را در تراس رستوران حمدی از دست بدهید. اینجا مکانی عالی برای لذت بردن از معماری بی‌نظیر مسجد آبی است. در حمدی می‌توانید غذاهای لذیذی را همراه با منظره باشکوه مسجد آبی نوش جان کنید. به ویژه در غروب آفتاب، زیر سایه مسجد، لحظاتی که در تراس درالیه می گذرانید، تجربه فراموش نشدنی از سفر به استانبول را ارائه می‌دهد.

بیشتر بخوانید

بهترین رستوران های ایرانی در استانبول | طعم غذاهای مادری در کشور غریب

عکس داخل مسجد سلطان احمد استانبول

در ادامه تصاویری جذاب از داخل مسجد آبی استانبول را می‌بینیم:

حقایق شگفت انگیز در مورد مسجد آبی

جدا از بنای عظیم با زیبایی خیره کننده، یکی از بارزترین عناصر مسجد آبی استانبول این است که برخلاف دو یا چهار مسجد معمول شهر، شش مناره دارد. طبق روایات تاریخی ساختن ۶ مناره تنها یک سوتفاهم بوده و به دلیل اشتباه شینداری معماران این ویژگی منحصربه فرد را پدید آورده است. این امر باعث اختلاف نظر شد، زیرا تنها مسجد دیگری که در آن زمان شش مناره داشت، مسجد النبی در مکه بود – مشکلی که سلطان با دستور افزودن هفتمین مناره در مکه آن را حل کرد.

بیشتر بخوانید …

میدان تکسیم استانبول کجاست؟ معرفی و آشنایی با تاریخچه میدان تکسیم

تفاوت مسجد سلطان احمد و ایاصوفیه

ایاصوفیه برای اولین بار به عنوان یک کلیسای مسیحی ارتدکس یونانی در زمان سلطنت امپراتور کنستانتیوس امپراتوری بیزانس در سال ۳۶۰ پس از میلاد ساخته شد. این سازه در طول تاریخ خود آتش سوزی‌ها و چندین بار بازساری را پشت سرگذاشته است. بازسازی سوم و  محکم‌تر ایاصوفیه، که در سال ۵۳۷ به سرپرستی امپراتور بیزانس، ژوستینیانوس ساخته شد، هنوز پابرجاست. در ساخت کلیسا از گنبدهای مختلف، موزاییک، سنگ مرمر، آجر و غیره استفاده شده است. امپراتورها قطعاتی از مصالح ساختمانی داشتند که مانند امضایشان بود و از سرتاسر امپراتوری بیزانس برای ساخت بناهای مهم ارسال می شد که نمونه آن را مسجد سلطان هم دیده می‌شود.  در سال ۱۴۵۳، عثمانی ها کنترل منطقه را به دست گرفتند و نام پایتخت را از قسطنطنیه به استانبول تغییر دادند. عثمانی‌ها مسجد ایاصوفیه را بازسازی و به مسجد تبدیل کردند.

مسجد ایاصوفیه و مسجد آبی در مجاورت یکدیگر قرار دارند و از عناصر اصلی افق استانبول هستند. مسجد آبی با الگوبرداری از ایاصوفیه ساخته شده است و هر دو به عنوان مراکز عبادت اسلامی و همچنین از مقاصد گردشگری تور ترکیه به شمار می‌روند. شواهد تاریخی نشان می‌دهد که مسجد آبی عثمانی در رقابت با بنای ایاصوفیه ارتدکس یونانی که زمانی مسیحی بوده ساخته شده است.

راهنمای بازدید از مسجد سلطان احمد

هر چند که مسجد آبی از جاذبه‌های گردشگری استانبول به شمار می‌رود اما هنوز یک مسجد فعال است و به همین دلیل درب‌های آن در زمان نماز به روی گردشگران بسته می‌شود. برای بازدید از مسجد به این موضوع دقت کرده و همچنین توصیه می‌شود هنگام بازدید محترمانه لباس بپوشید، اگرچه در صورت لزوم هنگام ورود شال به شما داده می‌شود.

ساعت کاری مسجد آبی

مسجد آبی استانبول در تمام طول روز باز است. توصیه می‌کنیم برای امکان استفاده از توضیحات راهنمایان توراز ساعت ۹ صبح تا ۶ بعد از ظهر از مسجد دیدن کنید.

ورودی‌های مسجد آبی

مسجد سلطان احمد ۳ ورودی دارد: ورودی مرکزی، ورودی ضلع جنوبی و ورودی ضلع شرقی. طبق برآوردها، این مسجد سالانه حدود ۴٫۵ میلیون بازدیدکننده دارد.

ساعت بازدید از مسجد سلطان احمد استانبول

مسجد آبی در تمام طول روز باز است. شما می‌توانید در هر زمانی بین ساعت ۹ صبح تا ۶ بعد از ظهر به جز ساعات نماز که مسجد به روی غیر نمازگزاران بسته است از مسجد بازدید کنید.

مسجد پنج بار در روز برای نماز بسته می‌شود:

• اذان صبح: حدود ساعت ۶:۲۰ صبح
• طلوع خورشید: تقریباً ۶:۳۷ صبح
• ظهر (ظهر): تقریباً ۱:۲۹ بعد از ظهر
• عصر (اواسط بعدازظهر): حدود ساعت ۱۶:۱۵
• مغرب (غروب آفتاب): حدود ساعت ۱۸:۳۵
• ایشا (شب): تقریباً ساعت ۸:۰۶ شب

چگونه به مسجد کبود برویم

ساده ترین راه برای رسیدن به مسجد سلطان احمد استانبول استفاده از تراموا به سمت منطقه سلطان احمد است. از آنجا تا مسجد تنها دو دقیقه پیاده راه است. توجه داشته باشید، در مواقع شلوغ، اغلب با صف ورود مواجه خواهید شد بنابراین در روزهای تعطیل بهتر است ساعات اول صبح را برای بازدید انتخاب کنید. از مسجد آبی تا ایاصوفیه تنها دو دقیقه پیاده راه دارید.

آدرس مسجد سلطان احمد در استانبول

مسجد آبی در استانبول ترکیه و به طور خاص در منطقه سلطان احمد واقع شده است. این مکان در محل هیپودروم سابق بیزانس، از مناطق تاریخی در مرکز شهر قرار دارد.

جاذبه‌های گردشگری نزدیک به مسجد آبی استانبول

مسجد آبی استانبول که در منطقه تاریخی واقع شده است به تعدادی از دیدنی‌های دیگر از جمله ایاصوفیه، کاخ توپکاپی، موزه باستان شناسی، آب انبار باسیلیکا و بازار بزرگ نزدیک است. همچنین می توانید از مقبره سلطان احمد که درست خارج از دیوار محوطه، شمال غربی مسجد قرار دارد، دیدن کنید. بازدید از مقبره مانند خود مسجد، رایگان و بنا با کاشی‌های ایزنیک قرن هفدهمی تزئین شده است.

سخن پایانی

مسجد آبی بر فراز یکی از بلندترین تپه‌های استانبول قرار گرفته و از فواصل دور هم دیده می‌شود. تپه‌ای که مسجد بر روی آن ساخته شده به دلیل وجود کاخ‌ها و سازه‌های بیزانسی همیشه در میان گردشگران محبوب بوده است. مسجد آبی بین ایاصوفیه و هیپودروم که هر دو از سازه‌های تاریخی مهم هستند قرار دارد. این مسجد هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. اگر قصد بازدید از مسجد سلطان احمد استانبول را دارید، می‌توانید برای رزرو تور استانبول با همکاران ما در واحد تورهای خارجی در ارتباط باشید.

سوالات متداول

چه کسی مسجد آبی را طراحی کرد؟

مغز متفکر معماری مسجد آبی محمد آقا، معمار مشهور عثمانی بود که به دلیل تسلطش بر نور، فضا و طراحی های پیچیده معروف بود. این بینش و تخصص او بود مسجد را به یک شاهکار جهانی تبدیل کرد.

چرا معماری مسجد آبی تا این اندازه معروف شده است؟

مسجد کبود به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردش مانند گنبد مرکزی به قطر ۲۳٫۵ متر و ارتفاع ۴۳ متر، شش مناره و بیش از ۲۰۰۰۰ کاشی ایزنیک نقاشی شده با دست با طرح‌های گل و خوشنویسی که نمای داخلی و خارجی را تزیین می‌کند، مشهورشده است.

مسجد کبود چه زمانی ساخته شد؟

ساخت مسجد آبی در سال ۱۶۰۹ آغاز شد و در سال ۱۶۱۷ در زمان سلطنت سلطان احمد اول به پایان رسید.

تزییتات داخلی مسجد کبود چه ویژگی‌هایی دارد؟

فضای داخلی مسجد آبی با کاشی‌های نفیس ایزنیک که با دست نقاشی شده و طرح‌هایی از نقوش گل و خوشنویسی دارد تزیین شده است. فضای بزرگ  داخلی با عناصر طراحی و ترکیب هماهنگ نور و سایه، حس آرامش و تعالی معنوی را خلق کرده است.