جشنواره چینگ مینگ چین، آیینی دیرینه از رازهای کهن

در میان انبوه جشن‌ها و مراسم رنگارنگ در سراسر جهان، جشنواره چینگ مینگ چین جایگاهی ویژه دارد. این جشنواره که هر سال در اوایل بهار برگزار می‌شود، عمیقاً با ریشه‌های عمیق تاریخی و فرهنگی چینی عجین است و فرصتی است برای تأمل در مورد چرخه زندگی و تجدید حیات طبیعت. در این مطلب قصد داریم سفری به دنیای جشنواره چینگ مینگ داشته باشیم و با تاریخچه، آداب‌ورسوم و باورهای مرتبط با آن آشنا شویم.

جشنواره چینگ مینگ چین چیست؟

جشنواره چینگ مینگ چین یکی از مهم‌ترین جشن‌های سنتی در این کشور است که معمولاً در چهارم یا پنجم آوریل برگزار می‌شود. چینگ مینگ همچنین به نام روز پاکسازی مقبره‌ها شناخته می‌شود، زیرا زمانی است که مردم چین به نشانه احترام به اجداد خود، قبرهای آن‌ها را تمیز کرده و پیشکش‌هایی را بر روی مقبره‌ها قرار می‌دهند. علاوه بر این، واژه چینگ مینگ (清明) به معنای «روشنایی» و «شفافیت» است و یکی از اصطلاحات نجومی تقویم سنتی خورشیدی چینی است که نشان‌دهنده آغاز هوای گرم بهار و شروع کارهای کشاورزی است.

جشنواره چینگ مینگ چین چگونه برگزار می‌شود؟

فعالیت‌های مختلفی در جشنواره چینگ مینگ چین انجام می‌شود. محبوب‌ترین این فعالیت‌ها، پاک کردن مقبره‌ها، گردش‌های بهاری، بادبادک‌بازی و قرار دادن شاخه‌های بید بر روی دروازه‌ها است؛ که از زمان شروع این جشنواره، بخش مهمی از آن بوده‌اند.

پاکسا‌زی قبرها: مهم‌ترین سنت جشنواره چینگ مینگ چین

مردم با بازدید از قبرهای اجداد خود و تقدیم غذا، چای یا شراب، سوزاندن بخور و یا سوزاندن کاغذ جوس (نماد پول)، یاد اجداد خود را گرامی می‌دارند. آن‌ها قبرها را تمیز می‌کنند، علف‌های هرز را می‌زدایند و خاک تازه به قبرها اضافه می‌کنند. ممکن است شاخه‌های بید یا گل‌ در اطراف قبر بکارند یا گلدان‌هایی را روی قبرها بگذارند.

آن‌ها پیش اجداد خود دعا کرده و از آن‌ها می‌خواهند که به خانواده‌هایشان برکت دهند. بااین‌حال، این سنت امروزه به‌ویژه در شهرها، بسیار ساده‌شده است و بسیاری از مردم تنها با قرار دادن گل‌ها یادی از بستگان فوت‌شده خود می‌کنند. به دلیل مشغله‌های کاری و فاصله از خانه‌های خانوادگی، بسیاری از جوانان امروزه نمی‌توانند شخصاً به تمیزکاری قبرها بپردازند و مراسم تمیزکاری قبر به‌صورت آنلاین در بسیاری از شهرها برگزار می‌شود.

این رسم معمولاً طی ۱۰ روز قبل یا بعد از روز جشنواره چینگ مینگ، با توجه به منطقه، قومیت و حتی به‌صورت محلی در چین انجام می‌شود.

نکات مهم در هنگام مراسم پاکسازی قبر

• از گرفتن عکس در قبرستان‌ خودداری کنید، زیرا این کار نشانه‌ی بی‌احترامی است و بدشانسی به همراه دارد.
• پس از ساعت ۳ بعدازظهر اقدام به پاک‌سازی قبر نکنید، زیرا این کار بدشگون تلقی می‌شود.
• لباس‌هایی با رنگ‌های روشن یا کوتاه و نامناسب نپوشید.
• ترتیب صحیح مناسک را رعایت کنید: تمیز کردن قبر، پیشکش بخور و قربانی‌ها، نوشیدن به یاد مرده و در نهایت تعظیم یا خم شدن برای نشان دادن احترام.
• هنگام انجام مراسم، غذا نخورید و بلند نخندید، زیرا این کارها نشانه بی‌احترامی است.
• در روز پاک‌سازی قبر، از دوستان و بستگان دیدن نکنید، زیرا این روز ویژه‌ای برای یادبود درگذشتگان است. در پاک‌سازی قبر دیگران شرکت نکنید، زیرا این کار بدشانسی به همراه دارد.

بیشتر بخوانید

شهر ممنوعه چین کجاست؟ معرفی جامع

قرار دادن شاخه‌های بید بر دروازه‌ها

در جشنواره چینگ مینگ چین، برخی افراد شاخه‌های نرم بید را به دست می‌گیرند و آن‌ها را بر روی دروازه‌ها و درهای ورودی قرار می‌دهند. مردم، باور دارند که این سنت از ورود روح‌های شرور در طول چینگ مینگ جلوگیری می‌کند.

اینکه درختان بید به‌عنوان درختان جادویی در نظر گرفته می‌شوند، بیشتر تحت تأثیر بودیسم است. تصاویر سنتی از الهه رحمت، گوانین، اغلب او را نشان می‌دهند که بر روی صخره‌ای نشسته و کنارش در یک گلدان آب، شاخه‌ای از بید قرار دارد. این الهه از این آب و شاخه بید رازآلود برای دور کردن شیاطین استفاده می‌کرده است.

همچنین بر اساس سوابق تاریخی، ضرب‌المثل قدیمی نیز وجود دارد که می‌گوید: «شاخه‌های بید را بر دروازه‌ها بیاویزید؛ ارواح را از خانه‌ها دور کنید.»

گردش‌های بهاری و بادبادک‌بازی

جشنواره چینگ مینگ همچنین به نام جشنواره تاچینگ شناخته می‌شود. تاچینگ در زبان چینی به معنای گشت‌وگذار بهاری است، زمانی که مردم بیرون می‌روند و از شکوفه‌های بهاری لذت می‌برند. این جشنواره معمولاً در روزی برگزار می‌شود که شمال چین به رنگ سبز درمی‌آید و در جنوب نیز فصل شکوفه‌های بهاری آغاز می‌شود. جشنواره چینگ مینگ زمانی از سال است که هوا گرم‌تر می‌شود و مردم بیشتر وقت خود را بیرون از خانه می‌گذرانند. بادبادک‌بازی در این تعطیلات برای تفریح و آرامش است و برخی هم بر این باورند که باعث دور کردن بدشانسی می‌شود.

غذاهای سنتی جشنواره چینگ مینگ چین

مکان‌های مختلف، غذاهای متفاوتی برای جشنواره چینگ مینگ دارند. غذاهای سنتی این جشنواره شامل توپک‌های برنجی سبز شیرین، کلوچه‌های برنجی و کیک چینگ مینگ می‌شود. این غذاها معمولاً یک یا دو روز قبل از فرا رسیدن جشنواره چینگ مینگ آماده می‌شوند تا مردم بتوانند در طول تعطیلات آن‌ها را بخورند و لذت ببرند.

توپک‌های برنجی سبز شیرین

توپک‌های برنجی سبز شیرین از محبوب‌ترین غذاهای جشنواره چینگ مینگ هستند. این توپک‌ها از مخلوط آرد برنج چسبناک و آب سبزیجات درست می‌شوند و با خمیر لوبیای شیرین پر می‌شوند. به رنگ سبز یشمی بوده، بافتی چسبناک دارند و عطر شیرینی از آن‌ها به مشام می‌رسد.

کیک‌های چینگ مینگ

کیک‌های چینگ مینگ که به آن‌ها «سازی» یا «هانجو» نیز گفته می‌شود، نوعی غذای سرخ‌شده ترد هستند که از آرد گندم یا برنج چسبناک، تخم‌مرغ، کنجد، پیاز، نمک و مواد دیگر تهیه می‌شوند. این کیک در بین برخی از اقلیت‌های قومی چین، مانند اویغورها در سین‌کیانگ، دونگشیانگ در گانسو، ناکسی در یون‌نان و هوی در نینگشیا، به خاطر تنوع بسیار زیاد و طعم‌های متعددش معروف است.

کوفته‌برنجی

برخلاف تصور، زونگ که همان کوفته‌ برنجی است، تنها مختص به جشن قایق‌های اژدها نیست. در واقع، این غذا به‌عنوان یک خوراکی بیرون‌بر نیز بسیار محبوب است. زونگ‌ها کوفته‌هایی از برنج چسبناک هستند که معمولاً با گوشت خوک، شاه‌بلوط و لوبیای قرمز پر شده و در برگ بامبو پیچیده می‌شوند. زونگ‌ به دلیل سهولت در حمل و مصرف، در جشن چینگ مینگ نیز به‌وفور به‌عنوان نذری و خوراکی برای گردش‌های بهاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید

آداب غذا خوردن در چین

چرا جشن چینگ مینگ برگزار می‌شود؟

جشن چینگ مینگ ریشه در سنت‌های مختلفی دارد. بخشی از این رسوم از یک جشن باستانی چینی به نام هانشی جیه (Hanshi Jie) یا جشنواره غذای سرد سرچشمه می‌گیرد. افسانه‌ی این جشن به قرن ششم پیش از میلاد بازمی‌گردد. نجیب‌زاده‌ای به نام جیه زی‌توئی در دوران تبعید شاهزاده‌ای به نام ون (Wen)، زمانی که شاهزاده فقیر و گرسنه بود، به او سوپی از بدن خود داد و فداکارانه از شاهزاده حمایت کرد.

زمانی که شاهزاده به کاخ بازگشت و در نهایت امپراطور شد، به کسانی که در دوران تبعید با او بودند پاداش داد اما جیه را فراموش کرد. جیه که از این بابت دلخور شده بود، به همراه مادرش به کوهستانی دورافتاده نقل‌مکان کرد. ون از فراموش کردن جیه احساس شرمندگی می‌کرد و برای پیدا کردن او رفت، اما جیه پنهان شده بود. امپراطور برای بیرون کشیدن جیه از کوه، دستور داد تا جنگل را آتش بزنند، اما جیه و مادرش در آتش جان باختند.

ون با پشیمانی عمیق، روشن کردن آتش را در روز درگذشت جیه ممنوع کرد و مردم را مجبور به خوردن غذای سرد نمود. این امر به «جشنواره غذای سرد» منجر شد. با گذشت زمان، این دو جشنواره به‌تدریج در یک جشنواره ادغام شدند. امروزه نیز در برخی از مناطق، مردم هنوز در جشنواره چینگ مینگ عادت به خوردن غذای سرد دارند.

بیشتر بخوانید

۲۰ نکته قبل از سفر به چین

شرکت در جشنواره چینگ مینگ چین

برای تجربه‌ی جشنواره چینگ مینگ چین، شهرهای شیان و پکن گزینه‌های برجسته‌ای هستند. شیان، با تاریخ کهن و غنی خود، مکانی استثنایی برای دیدن مراسم سنتی این جشنواره است. از سوی دیگر، پکن با جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خود، فضایی متفاوت و دل‌انگیز برای گرامیداشت این روز ارائه می‌دهد. در هر دو شهر، خواهید توانست در فعالیت‌های مرتبط با این جشنواره شرکت کرده و از غذاهای سنتی جشنواره در میان مناظر زیبای طبیعت بهاری لذت ببرید.

برای سفر به شیان یا پکن و شرکت در این جشنواره باستانی، پس از دریافت ویزای چین، برنامه‌ریزی سفر از اهمیت بالایی برخوردار است. هر دوی این شهرها از دیدنی‌های برجسته‌ای برخوردار هستند و برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری، جذابیت‌های فراوانی دارند. پس اطمینان حاصل کنید که از این فرصت‌های شگفت‌انگیز در تور چین بهره‌مند شوید.

سخن آخر

جشنواره چینگ مینگ نه‌تنها یک مناسبت برای یادبود اجداد است بلکه آیینه‌ای است که بازتاب‌دهنده عمق و غنای فرهنگ چینی است. این جشنواره فرصتی منحصربه‌فرد برای شناخت بهتر سنت‌ها و آداب چینی است؛ بنابراین، اگر علاقه‌مند به تجربه‌ای فرهنگی غنی و عمیق هستید، پیشنهاد می‌کنیم تا با برنامه‌ریزی برای یک تور چین و اخذ ویزای چین، این جشن باستانی را از نزدیک تجربه کنید.

سؤالات متداول

.

جشنواره چینگ مینگ چین چیست؟

جشنواره چینگ مینگ که هر سال در اوایل ماه آوریل برگزار می‌شود، به‌عنوان جشنواره پاک‌سازی مقبره‌ها شناخته می‌شود و فرصتی برای چینی‌ها است تا به اجداد خود ادای احترام کنند.

چه فعالیت‌هایی در جشنواره چینگ مینگ انجام می‌شود؟

علاوه بر جارو کردن مقبره‌ها، مردم به پیک‌نیک، پرواز بادبادک و قایق‌رانی می‌پردازند که نمادی از استقبال از بهار و لذت بردن از طبیعت هستند.

آیا جشنواره چینگ مینگ تنها در چین برگزار می‌شود؟

این جشنواره در بسیاری از کشورهای دیگر با جوامع چینی بزرگ نیز جشن گرفته می‌شود، از جمله در تایوان، سنگاپور و مالزی که همگی آیین‌های مشابهی دارند.