تصور کنید بر روی رودخانه آمازون در حال قایق سواری هستید ناگهان ماهی شگفت انگیز سر از آب بیرون میآورد که نه آبی است نه خاکستری! این موجود افسانهای صورتی رنگ دلفین آمازون نام دارد و از رازآلودترین ساکنان این رودخانه پهناور میباشد که سالههاست ذهن دانشمندان و طبیعتگردان را به خود مشغول کرده است. اما پرسش اینجاست که رنگ خاص و منحصربهفرد دلفین صورتی آمازون از کجا میآید؟ در اینجا میخواهیم پرده از راز این شگفتی برداریم.

آناتومی دلفین صورتی آمازون
دلفین رودخانه آمازون به طور متوسط حدود ۶٫۵ فوت طول دارد. آنها در طیف رنگ سایههای صورتی، صورتی مات خاکستری، صورتی رنگی گلگون و صورتی روشن مانند رنگ فلامینگو دیده شدهاند. این تنوع رنگ نه به دلیل گونه بلکه به دلیل شفافیت آبی است که دلفین صورتی آمازون در آن زندگی میکند. طبق شواهد علمی ثابت شده هرچه آب تیرهتر باشد، دلفین صورتیتر خواهد بود. همچنین پرتوهای خورشید باعث میشود دلفینها رنگ صورتی خود را از دست بدهند بنابراین آب تیره به محافظت از رنگ روشن دلفین کمک میکند.
علاوه بر رنگ، چند تفاوت ظاهری دیگر بین دلفینهای صورتی و سایر دلفینها وجود دارد. برای مثال، دلفینهای رودخانه آمازون میتوانند گردن خود را از این طرف به سمت دیگر بچرخانند در حالی که بیشتر گونههای دلفین قادر به انجام این کار نیستند. این ویژگی باعث میشود که دلفین بتواند یک باله را به سمت جلو و باله دیگر را به عقب حرکت داده و بتواند هنگام طغیان دریا مانور دهد. این دلفینها در واقع بر روی زمین سیل زده هم قادر به شنا هستند و قابلیت انعطاف پذیری به آنها کمک میکند تا در اطراف درختان حرکت کنند.
ویژگیهای دیگری که این دلفینها را از سایر گونهها متمایز میکند، دندانهای مولر مانند است که به آنها اجازه میدهد طعمههای خود را بجوند. همچنین داشتن موهای پرز مانند در انتهای پوزههایشان کمک میکند تا بتوانند در کف رودخانه گل آلود به دنبال غذا بگردند.

بیشتر بخوانید: عجیبترین حیوانات آمازون
دلفین های رودخانه آمازون چند دندان دارند؟
آنها حدود ۲۵ تا ۲۸ جفت دندان بلند و باریک در هر طرف هر دو فک دارند. دلفین صورتی آمازون از نظر شکل و طول برای گرفتن و له کردن طعمه متفاوت هستند. این موجودات تنها دلفینهایی هستند که مانند انسان دندانهای هترودنتی (معادل دندانهای مولر) دارند.
آنها از این دندان ها برای خورد کردن غذا قبل از قورت دادن استفاده میکنند. این به دلفین امکان میدهد طعمههای سخت مانند خرچنگهای رودخانهای و لاک پشتهای کوچک را بخورند. آنها حتی میتوانند گربه ماهیهای بزرگ و ماهیهای زره پوش را قبل از قورت دادن به قطعات کوچکتر برش دهند. (این ویژگی بسیار منحصربهفرد است چرا که سایر گونههای دلفین فقط دندانهای مخروطی دارند).

توانایی بینایی دلفین رودخانه آمازون
دلفین صورتی رودخانه آمازون علیرغم چشمان نسبتاً کوچکشان برای دیدن تلاش نمیکنند و در واقع بینایی آنها هم در زیر و هم بالای سطح آب بسیار خوب است. آنها با کمک مهرههای گردنی که به هم چسبیدهاند، میتوانند با چرخاندن سرشان به همه جهات دسترسی و همه چیز را در هر زاویهای زیر نظر داشته باشند.
زیستگاه دلفین صورتی
دلفین رودخانه آمازون را میتوان در رودخانه آمازون و همچنین رودخانه اورینوکو یافت. این اکو سیستمهای رودخانه ای در سرتاسر آمریکای جنوبی به ویژه در کشورهای برزیل، بولیوی، اکوادور، ونزوئلا، کلمبیا، گویان و پرو جریان دارند.
رژیم غذایی دلفین آمازون
دلفینهای رودخانه آمازون از بیش از ۵۰ نوع ماهی و همچنین سختپوستانی که در کف رودخانه یافت میشوند و گاه به گاه لاکپشتها تغذیه میکنند.

بیشتر بخوانید: آشنایی با جنگل آمازون
دلفین صورتی آمازون چگونه طعمه خود را ردیابی می کند؟
دلفینهای رودخانه آمازون بدنی سبک و قابل مانور دارند. آنها شناگران ماهری هستند و میتوانند به راحتی راه خود را از میان درختان و درختچه های زیر آب باز و غذایشان را پیدا کنند. دلفین صورتی آمازون ژیمناستیک کاران طبیعی زیر آب هستند و میتوانند به حالتهای مختلف از جمله وارونه، چرخشی و حتی به عقب شنا و با کمک بالههای بزرگ و پارویی شکل دور هم بچرخند. قابلیت چرخش زمانی مفید است که طعمه سریع و مستعد پناه گرفتن در مکان های صعب العبور باشد.
اندازه دلفین صورتی
دلفینهای نر رودخانه آمازون حدود ۲٫۵ متر طول دارند، در حالی که مادهها فقط کمی کوتاهتر و حدود ۲٫۲۵ متر هستند. وزن نرها حدود ۲۰۷ کیلوگرم است، در حالی که وزن مادهها (بسته به اینکه باردار هسند یا خیر) بین ۱۴۱ تا ۱۵۳٫۵ کیلوگرم تخمین زده میشود. بچه دلفینها ۰٫۸ متر طول و ۱۲ کیلوگرم وزن دارند.

دلفین های رودخانه آمازون کجا زندگی می کنند؟
دلفینهای رودخانه آمازون فقط در آب شیرین زندگی میکنند و اغلب هزاران کیلومتر از دریا فاصله دارند. این گونههای زیبا در رودخانههای عظیم، شاخههای کوچک رود، دریاچهها، جنگلهای سیلزده و علفزارهای زیر آب زندگی و در هفت کشور بولیوی، برزیل، کلمبیا، اکوادور، گویان، پرو و ونزوئلا یافت میشوند. این وسعت شامل جمعیت ساکن در سراسر اکو سیستمهای رودخانه آمازون و اورینوکو و همچنین رودخانه آراگوآیا در برزیل است.
دلفین صورتی آمازون با چه سرعتی می تواند شنا کند؟
دلفین رودخانه آمازون در مقایسه با همتایان اقیانوسی خود شناگر نسبتا کندی است. این گونههای بالغ معمولاً با سرعتی بین ۸ تا ۱۳ کیلومتر در ساعت شنا میکنند و گاه به گاه (زمانی که به دنبال طعمه هستند) سرعتشان تا ۲۴ کیلومتر در ساعت در فواصل کوتاه افزایش پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: بزرگترین درخت برزیل
صدای دلفینهای رودخانه آمازون
صداهای ضبط شده، کلیکهای پژواک، سوتها و تماسهای ضربانی از دلفین صورتی آمازون جیغ، پاس کردن، جیغ جیغ، کرک و ناله را شامل میشود!

طول عمر دلفین های رودخانه آمازون
طول عمر یک دلفین رودخانه آمازون ناشناخته است اما سن مسن ترین ماده ثبت شده ۳۲ سال تخمین زده شده است. ماده های بالای ۲۵ همچنان میتوانند تولید مثل کنند.
تهدیدات زیست محیطی دلفین صورتی
فعالیتهای انسانی تهدید اصلی برای دلفین صورتی آمازون است. اگرچه این دلفینها مدتها به دلیل اعتقاد محلی مبنی بر داشتن قدرت جادویی مورد احترام بودهاند اما این باورها در حال تغییر هستند. برخی از دلفینها به عمد توسط شکارچیان گرفتار و اغلب در تور ماهیگیران گیر کرده و میمیرند. علاوه بر این، ساخت سدهای برق آبی در رودخانههای آمریکای جنوبی، آلودگی، از بین رفتن زیستگاه و کاهش منابع غذایی بقای این گونه از دلفین را با دچار بحران کرده است.
بهترین مکان برای دیدن دلفین آمازون
رودخانههای آمازون و اورینوکو در آمریکای جنوبی میزبان اصلی دلفینهای صورتی هستند. اما علاوه بر این دو برای دیدن این موجودات شگفت انگیز میتوانید به مکانهای زیر بروید:
- مانائوس، برزیل: در قلب آمازون قرار دارد و از آنجا میتوان برای دیدن دلفین صورتی با قایق به مناطق مختلف رودخانه آمازون رفت.
- پانتانال، برزیل: این منطقه حیات وحشی بسیار زیبا دارد اما دلفینهای صورتی نیز در برخی از رودخانههای این منطقه مشاهده میشوند.
- لتیسیا، کلمبیا: این شهر کوچک در مرز سه کشور (کلمبیا، برزیل و پرو) قرار دارد و یکی از دروازههای ورود به جنگلهای بارانی آمازون میباشد. با قایق سواری در رودخانه این منطقه احتمالا شانس دیدن دلفین صورتی آمازون را پیدا کنید.
- ایکیتوس، پرو: این شهر در اعماق آمازون قرار گرفته و به عنوان بزرگترین شهر دنیا که از طریق جاده نمیتوان به آن دسترسی داشت شناخته میشود. دلفینهای صورتی آمازون را در رودخانه ایکیتوس میتوان دید.
- پارک ملی یاسونی، اکوادور: این منطقه حفاظتشده زیستگاه متنوعی برای گونههای نادر از جمله دلفین صورتی محسوب میشود.

سخن پایانی
دلفینهای صورتی از شگفت انگیزترین موجودات حیات وحش هستند و به عنوان نمادی از تنوع زیستی رودخانههای آمازون به شمار میروند. این دلفینها با رفتارهای اجتماعی خاص، آناتومی متفاوت و پیچیده و رنگ منحصربهفردشان توجه بوم شناسان و گردشگران را به خود جلب کردهاند. در تور برزیل میتوانید شانس دیدن این موجودات زیبا و دوست داشتنی را داشته باشید.