بلک فرایدی (Black Friday) یا جمعه سیاه چیست؟
بلک فرایدی (Black Friday) آخرین جمعه ماه نوامبر است که بهعنوان یک روز خاص برای خرید و فروش در اکثر نقاط دنیا شناخته شده است. طبق این سنت قدیمی، این روز آغازی است برای خرید کریسمس و سال نو میلادی، به همین دلیل فروشگاهها قیمت اجناس خود را فقط برای یک روز تا حد زیادی پایین میآورند. در این رویداد هیجانانگیز مردم از شب قبل جلوی فروشگاهها صف میبندند تا به محض باز شدن درب آنها بتوانند اجناس مورد نیازشان را با پایینترین قیمت خریداری کنند.
چرا جمعه سیاه؟
همزمان با وارد شدن افراد به فروشگاهها برای خرید، میزان فروش محصولات بزرگ و کوچک نیز به مقدار زیادی افزایش پیدا میکند. این افزایش فروش برای فروشگاههایی که تا قبل از بلک فرایدی (Black Friday) در وضعیت زیاندهی و قرمز قرار داشتند باعث سوددهی و تبدیل رنگ قرمز فروش آنها به سیاه میشود. همین افزایش فروش و تغییر وضعیت از قرمز به سیاه باعث شده تا این روز به نام جمعه سیاه نامگذاری شود.
تاریخچه بلک فرایدی (Black Friday)
تاریخچه شکلگیری بلک فرایدی (Black Friday) را میتوان در آمریکا جستجو کرد. طی سالهای گذشته حسابداران امریکایی سودهای خود را با خودکار مشکی و زیانها را با خودکار قرمز یادداشت میکردند. آخر سال چنانچه ترازنامهها قرمز میشدند، نشاندهنده زیان و چنانچه مشکی میشدند نشاندهنده سود بالای آنها بود. به همین دلیل نیز این روز را که روز خرید و فروش محصولات است بلک فرایدی نامیدند.
همچنین به دلیل شلوغی بیاندازه خیابانها و ترافیک سنگین در این روز پلیس امریکا نام جمعه سیاه را برای آن انتخاب کرد.
درحال حاضر آخرین جمعه ماه نوامبر در اکثر ایالتهای امریکا تعطیل رسمی میباشد و علاوه بر امریکا، بیشتر کشورهای دنیا نیز برای افزایش فروش محصولات بزرگترین حراجی را در فروشگاههای آنلاین و حضوری خود برگزار میکنند.
دلیل هیجان افراد برای خرید در بلک فرایدی
در روز بلک فرایدی (Black Friday) تمام کالاهای فروشگاهها شامل تخفیفهای استثنایی میشوند و مردم میتوانند اجناس مورد نیاز خود را با کمترین هزینه خریداری کنند. همین دلیل باعث به وجود آمدن رقابت بین فروشگاههای مختلف برای فروش و همچنین رقابت بین افراد برای خرید محصولات دلخواه میشود و اصطلاحی به نام Door buster را به وجود میآورد. همانطور که میدانید Door به معنای در و Buster به معنای درهم شکستن میباشد. افراد برای خرید اجناس باکیفیت بهتر از شب قبل مقابل درب فروشگاهها صف میبندند و با نزدیک شدن زمان بازگشایی، به سمت درب فروشگاهها هجوم میآورند در بعضی از مواقع نیز باعث شکسته شدن درب فروشگاه میشوند.
بیشترین محصولات خریداری شده در بلک فرایدی
از آنجایی که حراجی بلک فرایدی شامل تمام اجناس میشود، تمامی آنها مورد استقبال خریداران قرار میگیرند. اما وسایل الکترونیکی و دیجیتالی به دلیل اینکه در حالت عادی از قیمتهای بالایی برخوردار هستند و در این روز تخفیفات قابل توجهی را شامل میشوند، نسبت به سایر اجناس طرفداران بیشتری دارند. رقابت بر سر خرید این محصولات بیشتر مواقع برای خریداران دردسرساز خواهد شد.
ساعت شروع بلک فرایدی
ساعت شروع بلک فرایدی از مواردی است که باعث رقابت شدید میان فروشگاهها شده است. در ابتدا صاحبان فروشگاهها ساعت ۱۲ نیمه شب حراج بزرگ خود را شروع میکردند. اما در حال حاضر به دلیل افزایش رقابت، شروع این حراجی بزرگ ساعت مشخصی ندارد. حتی برخی از فروشگاهها از ساعت ۱۰ شب حراج بزرگ خود را آغاز میکنند. به همین دلیل خوابیدن مردم شب قبل از شروع بلک فرایدی در جلوی فروشگاهها و باز بودن مغازهها در تمام مدت شب در این زمان امری بسیار عادی است.
اتفاقات ناگوار در بلک فرایدی
روز حراج بزرگ معمولاً به خوشی و آرامش به پایان نمیرسد. رقابت شدید و هیجان بالا در این روز در برخی از مواقع باعث به وجود آمدن حوادث تلخ و جبرانناپذیر میشود. یکی از حوادث تلخی که باعث کشته شدن کارکنان یکی از فروشگاهها شد در سال ۲۰۰۸ رخ داد. طی این حادثه، افرادی که منتظر باز شدن درب فروشگاه بودند، بیش از این طاقت نیاورده و با فشار درب را شکستند و به سمت اجناس هجوم بردند. به دلیل حجم فشار زیاد یکی از کارکنان زیر دست و پای مشتریان مانده و جان خود را از دست داد.
همچنین در سال ۲۰۱۰ یک زن برای پیشی گرفتن از دیگران بر روی آنها اسلحه کشید تا خود را زودتر از آنها به داخل فروشگاه برساند. پاشیدن اسپری فلفل نیز برای عقب راندن دیگر مشتریان باعث به وجود آمدن اتفاقات تلخ خواهد شد.
مزیتهای خرید آنلاین در بلک فرایدی
امروزه به لطف پیشرفت تکنولوژی و راهاندازی فروشگاههای اینترنتی اکثر افراد، خرید آنلاین را به حضوری ترجیح میدهند و همین باعث خلوتتر شدن فروشگاهها خیابانها در بلک فرایدی میشود. از دیگر مزیتهای خرید آنلاین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نماندن در صفهای طولانی خرید
فرصت برای انتخاب کالا با رنگ و طرح مورد نظر
در امان ماندن از اسلحهها و اسپریهای فلفل
خلوتتر شدن خیابانها
در امان ماندن کالای خریداریشده از ست دیگر متقاضیان
همچنین خرید آنلاین باعث میشود که استفاده از این حراجی بزرگ تنها مختص به این روز خاص نباشد و افراد بتوانند چند روز قبل و بعد نیز کالای خود را نرخ مناسب خریداری کنند.
بلک فرایدی در سایر کشورها
استقبال مردم امریکا از بلک فرایدی باعث شد تا این سنت قدیمی در کشورهای مختلف دیگر نیز اجرا شود و امروزه Black Friday به روز جهانی خرید تبدیل شود. این مراسم در کشورهایی مانند بریتانیا، روسیه، کانادا و فرانسه بر طبق سنت اولیه خود و در سایر کشورها نیز بر طبق رسوم همان کشور برگزار میشود.
در سالهای اخیر بلک فرایدی در ایران نیز مانند سایر کشورها طرفداران خود را پیدا کرده است و بسیاری از فروشگاهها محصولاتشان را با تخفیف برای فروش به خریداران عرضه میکنند.
فروشگاههای بلک فرایدی در ایران
از سال ۲۰۱۶ فروشگاههای ایرانی نیز همزمان با سایر فروشگاههای دنیا محصولات خود را به حراج میگزارند. این کاهش قیمت هم به حضوری و هم به صورت آنلاین به خریداران عرضه میشود.
در بین سایتهای آنلاین دو سایت دی جی کالا و بامیلو از فروشگاههایی هستند که میتوان به مراجعه به آنها بسیاری از محصولات را با قیمتهای باورنکردنی خریداری کرد.