خوشمزه‌هایی از بندر چابهار

غریب آبادی به نام سیستان و بلوچستان! زمانی که اخبار روز ایران را تورق کنیم، جز محرومیت و مظلومیت از این شهر تاریخی نمی‌یابیم. اما به‌راستی اینجا کجاست و چه چیزی از آن می‌دانیم؟ سیستان همچون صدفی دربسته است و تا زمانی که وارد آن نشویم، مروارید درخشانش را نخواهیم یافت. مطلب زیاد است و ذوق وصفش اندک. در این متن به سراغ آداب غذایی مردم این ناحیه می‌پردازیم.

• 

سیستان و بلوچستان هنوز هم در برابر تمام ناملایمت‌های جبری از پای ننشسته و هنوز هم با روی گشاده طبیعت، فرهنگ و مناسک خود را به روی گردشگران هدیه می‌دهد.

این روزها به لطف گردشگران ماجراجو، سیستان و بلوچستان بیشتر از هر زمان دیگری بر سر زبان‌ها افتاده و دست‌کم مردم کشورمان با این شهر بیشتر آشنا شده‌اند. خبر خوشحال‌کننده اما آنجایی ست که تور چابهار (یکی از شهرهای جنوب خاوری سیستان و بلوچستان) به مجموعه تورهای ایران گردی اضافه شده و آینده درخشانی برای آن پیش‌بینی می‌شود. امید به اینکه سال‌های بعد شاهد رونق و شکوفایی اقتصادی این استان باشیم.

سخن را کوتاه کنیم و به اصل مطلب بپردازیم. برای شروع خواندنی‌های سیستان و بلوچستان، به آداب غذایی خاص مردم این اقلیم می‌پردازیم.

آداب غذایی خاص مردم سیستان و بلوچستان

با توجه به تنوع اقلیم آب و هوایی در ایران، هر منطقه دارای فرهنگ غذایی متفاوت و برگرفته از محیط پیرامونی خود هستند. سنت غذایی مردم سیستان و بلوچستان با توجه به اقلیم بیابانی و خشک و هم‌جواری با دو کشور افغانستان و پاکستان بسیار متفاوت است.

با توجه به گستردگی این استان و بر اساس منطقه زندگی این ناحیه از ساحل‌نشینی تا بیابان‌نشینی، سبک غذایی متفاوتی وجود دارد. مناطق خشک به علت دامپروری مصرف گوشت بالایی دارند و مناطق نزدیک به دریا، بیشتر به غذاهای دریایی روی آورده‌اند. البته از خرما هم نباید غافل ماند که جز جدانشدنی سفره غذایی آن‌ها است.

غذاهای محبوب مردم چابهار

چابهار تنها شهر بندر اقیانوسی ایران است که از دریای مکران تا اقیانوس هند کشیده است. هم‌جواری با دریا، سفره غذایی مردم این خطه را با انواع غذاهای دریایی مزین کرده است. البته خلق‌وخوی تمام استان در سفره غذایی آن به‌شدت مشاهده می‌شود.

اگر تصمیم دارید که امسال نوروز به شهر ناشناخته چابهار سفر کنید، بهتر است لیستی از غذاهای فوق‌العاده این شهر بندری داشته باشید تا هنگام سفارش سردرگم نشوید.

کراهی

فراوانی ماهی و میگو به کمک سبک غذایی چابهاری آمده است تا مائده‌های بهشتی را برای میهمانان خود بپزند. کراهی علاوه بر ماهی و میگو با مرغ و گوشت گوسفندی هم پخته می‌شود که بیشتر بلوچی‌ها از این شیوه برای پخت‌وپز استفاده می‌کنند. این غذا بیشتر برای پذیرایی از مجلس رسمی و بزرگ پخته می‌شود. اما در سفر به چابهار می‌توانید آن را در دکه‌های کوچک ساحلی نوش جان کنید.

برای پخت آن میگو را با پیاز تفت داده و سپس گشنیز به آن اضافه می‌کنند و آن را دم می‌گذارند. چاشنی اصلی این غذا ادویه آچار است که از ترکیبات آرد گندم سبوس‌دار، پیاز، پودر زیره سبز و سیاه، پودر گشنیز، پودر تخم شوید، نمک، فلفل سیاه و قرمز درست می‌شود.

• 

تباهگ

یک غذای گوشتی و ترش که جز غذاهای سنتی مردم بلوچ است. درگذشته‌های دور مردم برای جلوگیری از فساد گوشت به علت نبود یخچال از روش نمک‌سود استفاده می‌کردند.

در این روش گوشت را آغشته به نمک فراوان می‌کردند و آن را بر روی طنابی و به مدت ۱۰ روز زیر نور آفتاب پهن می‌کردند تا خشک شود. ابداع غذای تباهگ هم از همین‌جا شکل گرفته است.

طرز پخته آن شبیه به استانبولی است. گوشت را همراه با نمک و فلفل می‌جوشانند و سپس برنج را به آن اضافه نموده و دم می‌گذارند. اما عده‌ای بعد از جوش آمدن گوشت، آن را با روغن سرخ کرده و سپس برنج را در آب‌گوشت دم می‌گذارند.

کشک زرد

یکی از مقوی‌ترین غذاهایی که می‌توان در این استان پیدا کرد، همین کشک زرد است که در خانواده سوپ‌ها قرار می‌گیرد. پخت آن به‌قدری راحت است که می‌توان حتی در سفر هم آن را آماده کرد.

برای آنکه حسابی لعاب بگیرد و خوشمزه شود بهتر است: پیاز را در روغن تفت داده، کشک زرد را به آن اضافه کرد و حسابی مخلوط نمایید. در آن هم می‌توانید آب، هم  دروغ یا آبگوشت بریزید و بپزید. بعد از پخت همراه با نان تازه میل کنید که حسابی مزه می‌دهد.

• 

تنورچه

یکی از شگفت انگیزترین غذاهای این منطقه که طعم بی نظیر آن غیر قابل وصف است. البته برای علاقه‌مندان به غذاهای گوشتی تنورچه دیگر خود معجزه است.

برای پخت تنورچه؛ گوشت گوسفندی را به قطعات بسیار بزرگ تقسیم می‌کنند و آن را به چوب (درخت نخل) یا سیخ می‌بندند و در درون تنور داغ یا آتش کبابش می‌کنند.

تنورچه کباب معروف بلوچی است که همراه با پلو و البته در خود این استان با دست‌ خورده می‌شود.

• 

دوغ پا

با یک خورشت سفید و ترش از سرزمین سیستان آشنا شوید. برای این غذا از گوشت گوساله، لپه، پیاز و رب گوجه‌فرنگی استفاده می‌شود اما به‌جای آب در آن دوغ می‌ریزند.

اگر از آن دسته افرادی هستید که فشارتان زود می‌افتد بعد از خوردنش حتماً چای نبات بخورید.

• 

آبگوشت سیستانی

سنتی‌تر از آبگوشت در سفره غذایی مردم ایران زمین پیدا نمی‌شود و تقریباً خوردن آن در تمام شهرها مرسوم است. آبگوشت سیستانی هم از این قاعده مستثنی نیست البته کمی در مواد اولیه متفاوت است.

تمامی مواد پخت آن از گوشت گوسفندی گرفته تا رب گوجه فرنگی، پیاز، سیب‌زمینی شبیه به تمام آبگوشت‌ها است فقط به‌جای نخود از لپه استفاده می‌کنند. ادویه آچار هم مزه خاصی به این غذای خاص سیستانی داده است.

• 

مطالب مرتبط

چابهار؛ قطب جدید گردشگری ایران

.

اوجیزَک

تابه‌حال دمی گوجه خورده‌اید؟ اوجیزَک در واقعاً همان دمی گوجه است البته با سبک و سیاق سیستانی که حسابی پرادویه است.

در این غذا پیاز را تفت داده و سپس به آن رب گوجه فرنگی اضافه می‌کنند. آچار درواقع همان جادوی مردم این ناحیه برای متفاوت کردن این غذا است.

.

از دیگر غذاهای خوشمزه این شهر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پَکوره
• دوغ برک
• املت سوزی
• ماهیگ پَچ
•  لنجو
• بَت ماش
•  قتلمه
•  تَخلان
•   لندو
• خوراک خرما

•