تنگه بسفر! تلاقی میان دو بخش اروپایی و آسیایی، قرنها پیش امپراتوریهای بزرگ گذشته را مجذوب خود کرده بود و امروزه میعادگاه هنرمندان و گردشگران خوش ذوق استانبول است. جدای از ترافیک دریایی، این آبراه باریک و پرپیچ و خم شمال غربی ترکیه در قلب استانبول میپیچد و شهر را به دو قاره اروپا و آسیا تقسیم می کند. بسفر تنها تنگه طبیعی است که دو قاره را به هم متصل و دریای مرمره و تنگه داردانل را از هم جدا میکند. زیبایی حیرت انگیز و موقعیت استراتژیک این آبراه را به نقطه کانونی امپراتوریها، تجارت و فرهنگ در طول تاریخ تبدیل کرده بود. امروزه سواحل بسفر با کاخهای باشکوه، دژهای باستانی و دهکدههای ماهیگیری ترکیب شده جاذبهای منحصربهفرد را در شهر استانبول به وجود آوردهاند. در اینجا با تاریخ، موقعیت جغرافیایی و در نهایت دیدنیهای این آبراه زیبا آشنا میشویم.
اهمیت تاریخی تنگه بسفر
تاریخ تنگه بسفر ذاتاً با شهر استانبول پیوند خورده است. این شهر که در زمانهای قدیم به نام قسطنتنیه شناخته میشد، در تقاطع اروپا و آسیا قرار داشت و آن را به مکان مورد علاقه برای رومیان، بیزانسیها و عثمانیها تبدیل کرد. این تنگه نقش مهمی در این امپراتوری ها ایفا کرده و به عنوان یک مانع طبیعی، در برابر حمله دشمن و دروازه دریای سیاه و نماد قدرت عمل میکرد.
اولین نام ثبت شده بسفر مربوط به یونانیان باستان در قرن هفتم قبل از میلاد است. آنها مستعمراتی را در سواحل اروپا ایجاد کردند. از این رو نام این تنگه از اسطوره یونانی آیو گرفته شده است که زئوس او را به گاو تبدیل و مجبور به شنا کردن در آبها کرد. این آب همان بسفر معروف امروزی ست.
در دوران حکومت عثمانی، تنگه بسفر به یک مرکز حمل و نقل و تجاری حیاتی تبدیل شد و دریای سیاه را به دریای مدیترانه متصل میکرد. علاوه بر این، کاخها، عمارتها و دیگر استحکامات عثمانی همگی در اطراف تنگه ساخته شدند. این تنگه توجه بازرگانان سراسر جهان را که برای تجارت ادویه جات، ابریشم و سایر اقلام لوکس به استانبول میآمدند را به خود جذب کرده بود
امروزه بسفر همچنان اهمیت و موقعیت استراتژیک خود را حفظ کرده است اما در کنار آن به عنوان یکی از شیکترین، زیباترین و پرطرفدارترین جاذبه های گردشگری استانبول هم شناخته میشود.
تنگه بسفر کجاست؟ موقعیت جفرافیایی
تنگه بسفر دارای ترکیبی منحصر به فرد از زیباییهای طبیعی و ویژگیهای زمین شناسی است. این تنگه به طول ۳۲ کیلومتر (۲۰ مایل) بین دریای مرمره و دریای سیاه قرار گرفته و از حداقل عرض ۷۰۰ متر (۲۳۰۰ فوت) تا حداکثر عرض ۳٫۵ کیلومتر (۲٫۲ مایل) متغیر است.
بسفر میلیونها سال پیش با جابجایی صفحات زمین این گذرگاه باریک بین دو قاره ایجاد شد. این رویداد زمین شناسی همچنین منجر به جریان سریع جریان تنگه در جهت مخالف در اعماق مختلف شد و ناوبری را برای کشتیهای تجاری و دریایی چالش برانگیز کرد. این جریانها بیشتر تحت تأثیر شرایط هیدرولوژیکی منحصر به فرد دریای سیاه و دریای مرمره قرار دارند.
تور های ویژه ستاره ونک: تور اروپا
رویدادهای مهم تاریخی تنگه بسفر
- قرن هفتم قبل از میلاد: در اطراف بسفر قبایل تراکیا ساکن بودند که در امتداد ساحل شهرکهای کوچکی ایجاد کردند.
- قرن چهارم قبل از میلاد: شهر یونانی بیزانس تأسیس شد.
- ۳۳۰ پس از میلاد: امپراتور روم کنستانتین اول شهر قسطنطنیه (استانبول امروزی) را در محل بیزانس تأسیس کرد و پایتخت جدید امپراتوری روم را تشکیل داد.
- قرن پنجم: امپراتوری بیزانس چندین قلعه در امتداد بسفر ساخت تا در برابر حملات شمال دفاع کند.
- ۱۴۵۳: امپراتوری عثمانی قسطنطنیه را فتح کرد و استانبول را به عنوان پایتخت جدید تأسیس کرد.
- ۱۸۵۳-۱۸۵۶: جنگ کریمه آغاز شد و چندین نبرد مهم در تنگه بسفر و اطراف آن رخ داد.
- ۱۹۱۴-۱۹۱۸: جنگ جهانی اول آغاز و بسفر برای امپراتوری عثمانی حیاتی شد. پس از شکست آنها، تنگه بسفر با کشتیهای جنگی خارجی قدرتهای اروپایی پر شد.
- ۱۹۲۳: جمهوری مدرن ترکیه تأسیس شد. اما کمیسیون بین المللی پس از جنگ استقلال ترکیه کنترل بسفر را به دست گرفت زیرا این تنگه یک مسیر کشتیرانی بین المللی بود. سرانجام در سال ۱۹۳۶ کنترل این تنگه به ترکیه بازگردانده شد.
- دهه ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰: بسفر به طور فزاینده ای مملو از ترافیک کشتیها شد که منجر به نگرانی در مورد آلودگی محیط زیست گردید.
- ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶: ساخت تونل اوراسیا، اولین تونل زیر دریا، آغاز و سه سال بعد تونل به روی عموم باز شد.
جاذبه های دیدنی بسفر
بدون تردید استانبول بیش از نیمی از زیباییهایش را مدیون بسفر است. تنگهای که دو بخش آسیایی و اروپایی را از هم جدا کرده و در هر یک از بخشهایش بناهای زیادی برای دیدن و کارهای جذابی برای انجام دادن دارد. در ادامه با جاذبه های دیدنی تنگه بسفر آشنا میشویم:
پل های بسفر
- پل فاتح سلطان مهمت که در سال ۱۹۸۸ ساخته شد، به نام سلطان محمد دوم عثمانی که در سال ۱۴۵۳ قسطنطنیه (استانبول) را فتح کرد، نامگذاری شده است.
- پل ۱۵۱۰ متری بسفر که پل شهدای ۱۵ جولای نیز نامیده میشود، در سال ۱۹۷۳ ساخته شد و اولین پل است که بر روی تنگه بسفر قرار گرفت.
- پل یاووز سلطان سلیم یک پل کابلی است که در سال ۲۰۱۶ تکمیل شد و به نام سلطان سلیم اول عثمانی که از سال ۱۵۱۲ تا ۱۵۲۰ حکومت کرد نامگذاری شده است. ارتفاع دو ستون پل ۳۲۲ متر (۱۰۵۶ فوت) میباشد که آنها را به بلندترین برجهای پل تبدیل میکند.
علاوه بر بسفر و طبیعت زیبایش، محله ببک هم از دیگر مناطق لوکس استانبول است که میتوانید در سفر به این شهر از آن بازدید کنید.
تونل معروف اوراسیا
تونل ۵٫۴ کیلومتری اوراسیا بین سواحل اروپایی و آسیایی استانبول در زیر تنگه بسفر از دو لوله مجزا برای تردد تشکیل شده است و روزانه ۱۰۰۰۰۰ وسیله نقلیه را در خود جای میدهد. این تونل در دسامبر ۲۰۱۶ به روی عموم باز شد و اولین تونل زیردریایی است که دو قاره را به هم متصل میکند.
ساخت تونل اوراسیا که تراکم ترافیک و وسایل نقلیه موتوری را بر روی پلهای استانبول کاهش می دهد، اما همچنان نیاز به حفاری تونلهای بیشتری در زیر بستر دریا و همچنین جادهای دسترسی و سایر زیرساختها است. بودجه این پروژه از طریق مشارکت دولتی و خصوصی با دولت ترکیه و یک کنسرسیوم خصوصی تامین شد. ساخت تونل اول چنان موفقیت آمیز بود که ممکن است یک تونل دیگر هم بر روی آن ساخته شود. در تور استانبول میتوانید از تونل معروف اوراسیا دیدن کنید.
ورودی شمالی تنگه
ورودی شمالی جایی است که تنگه به دریای سیاه میرسد. این ورودی توسط فانوس دریایی Anadolu Feneri، یکی از قدیمیترین فانوسهای دریایی جهان که قرنها کشتیها را از طریق تنگه هدایت میکرد، مشخص شده است. یکی دیگر از نقاط دیدنی قابل توجه قلعه روملی حصاری متعلق به قرن پانزدهم است که توسط سلطان محمد دوم عثمانی ساخته شده بود.
ورودی جنوبی تنگه
ورودی جنوبی نزدیک ساحل دریای مرمره قرار دارد، جایی که تنگه قبل از ورود به دریای مرمره به میزان قابل توجهی باریک میشود. این ورودی توسط برج دوشیزه (Kiz Kulesi) در نزدیکی ساحل مشخص شده است. ژنرال آتنی آلکیبیادس برج میدن را در قرن پنجم قبل از میلاد ساخت. در طول قرنها، این برج کاراییهای مختلفی داشته، اما این روزها به یک مکان دیدنی و گردشگری نمادین تبدیل شده است. همچنین چندین مکان مهم دیگر از جمله پادگان سلیمیه و بندر حیدرپاشا در این مکان قرار دارند.
بهترین زمان برای بازدید از تنگه بسفر
هر یک از فصلهای تنگه بسفر جذابیتهای منحصر به فردی را ارائه میدهد، بنابراین بهترین زمان برای بازدید بستگی به ترجیحات و فعالیتهایی دارد که می خواهید از آن لذت ببرید.
- بهارهای بسفر بسیار لذت بخش است، سواحل تنگه با شکوفههای رنگارنگ و سبزههای سرسبز جان می گیرد. هوای معتدل دمای متوسطی بین ۱۰ درجه سانتیگراد (۵۰ درجه فارنهایت) تا ۲۰ درجه سانتیگراد (۶۸ درجه فارنهایت) دارد.
- تابستان فصل اوج گردشگری در استانبول است. پیشنهاد میکنیم در کنار گشت و گذار در بسفر تفریحات مجردی استانبول را تجربه کنید. میانگین دمای هوای تابستان در بسفر از ۲۰ درجه سانتیگراد (۶۸ درجه فارنهایت) تا ۳۰ درجه سانتیگراد (۸۶ درجه فارنهایت) متغیر است، که این دما امکان را برای شنا، حمام آفتاب و فعالیتهای آبی مانند کایاک سواری و قایقرانی فراهم میکند.
- پاییز با تغییر برگها از سبز به طلایی، تصویر رنگی جذابی را از بسفر به نمایش میگذارد. آب و هوا در این فصل معتدل است و میانگین دما ۱۵ درجه سانتیگراد (۵۹ درجه فارنهایت) تا ۲۵ درجه سانتیگراد (۷۷ درجه فارنهایت) میباشد.
- زمستان فضاهای جادویی را به ارمغان می آورد و آبهای تنگه در زیر آسمان صاف، حال و هوای عالی به خود میگیرند. زمستانهای استانبول سرد و برفی اما زیبا هستند.
بازدید از دو طرف اروپایی و آسیایی تنگه بسفر
در این پاراگراف جاذبههای بخش آسیایی و اروپایی بسفر را معرفی میکنیم:
سمت اروپایی
قسمت اروپایی سمت غربی تنگه است. بخش اروپایی بسیاری از محلهها و مکانهای مهم استانبول، از جمله Bohemian Karakoy را در خود جای داده. منطقه بشیکتاش، در انتهای شمالی، کاخ یلدیز را دارد. در حالی که اورتاکوی به خاطر مسجد کنار آبش معروف شده است.
سمت آسیایی
ضلع شرقی را دربرگرفته و محلههای بسیاری از جمله بندر کشتی Uskudar، Kadikoy مد روز، Beylerbey با قصری به همین نام و Cegelkoy را در خود جای داده است. در سفر به استانبول میتوانید بازدید از مسجد سلطان احمد یا مسجد آبی را در برنامههایتان قرار دهید.
کاخ دولما باغچه
کاخ دولما باغچه قرن نوزدهمی که در سواحل بخش اروپایی واقع شده، معماری عثمانی را کاملا منعکس میکند و گواه ثروت و قدرت این امپراتوری است.
قلعه روملی
قلعه روملی که مشرف بر باریکترین نقطه تنگه بسفر است، نقش مهمی در فتح قسطنطنیه و امپراتوری عثمانی ایفا کرده است.
مسجد اورتاکوی
در سواحل اروپا، مسجد اورتاکوی قرن نوزدهمی بهخاطر کندهکاریهای ظریف، منارههای سر به فلک کشیده و موقعیت زیبای ساحلی شهرت دارد.
تورهای کشتی تنگه بسفر
کشتیهای عمومی راهی مقرون به صرفه و راحت برای گشت و گذار در بسفر هستند. بهعنوان مثال، برخی از قایقها، تورهای ۱.۵ ساعته شامل گذر از مکانهای دیدنی نمادین از جمله کاخ دولما باغچه و قلعه روملی را ارائه میدهند. کشتیها همچنین برای پیاده شدن در ایستگاههای مختلف و دیدن جاذبهها با سرعت دلخواه، خدمات ارائه میدهند. اگر به تفریحات آبی علاقه دارید، بهترین پارک های آبی در استانبول را به شما پیشنهاد میدهیم.
برای تجربه یک کشتی سواری بهتر در بسفر میتوانید تورهای قایق خصوصی را رزرو کنید که انعطافپذیری بیشتری برای سفارشی کردن برنامههای سفر ارائه میدهد. برنامه کروز سواری در بسفر معمولا شام در کشتی به همراه موسیقی زنده را شامل شده و به شما این امکان را میدهد تا فضای رمانتیک را تجربه کرده و خاطرات فراموش نشدنی بسازید.
رستوران گردی در بسفر
به جرات میتوان گفت که تنگه بسفر هویت فرهنگی استانبول را شکل داده و بر هنر، ادبیات و موسیقی تأثیر گذاشته است. علاوه بر این بسفر همچنین بهشتی برای علاقه مندان به غذاست که منعکس کننده میراث فرهنگی غنی استانبول میباشد. بخشهای ماهیگیری محلی به خاطر غذاهای دریایی تازه و لذیذ شهرت دارند و آبهای این تنگه صیدهای فراوانی را برای ماهیگیران محلی فراهم میکند. غذاهای دریایی محبوب در بسفر عبارتند از اختاپوس کبابی، کالاماری سرخ شده و صدف شکم پر.
آرناووتکوی در بخش اروپایی، با کافههای خیابانی و رستورانهای پرجنبوجوش که طیف وسیعی از غذاها را ارائه میدهند، مکانی عالی برای امتحان مزههای متفاوت در استانبول هستند. علاوه بر این، میتوانید طعم اصیل قهوه ترک را در کافههای شیک محله ببک تجربه کنید. اگر اهل رستوران گردی در سفر هستید مطالعه مطلب بهترین رستوران های محلی و بین المللی استانبول را از دست ندهید.
سخن پایانی؛ جاذبه های بیشتر در بسفر
در کنار عمارتها، قلعه ها و کاخهای بزرگی که در سواحل بسفر وجود دارد. از روستاهای کوچک این منطقه غافل نشوید. در این روستاها میتوانید فرهنگ واقعی استانبول از غذاها، مساجد و کافههای کنار خیابان را تجربه کنید. نکته آخر اینکه کارشناسان ما در آژانس هواپیمایی ستاره ونک خدمات تخصصی رزرو هتل و بلیط در استانبول را ارائه میدهند.
سوالات متداول
دلیل معروفیت تنگه بسفر استانبول در چیست؟
این تنگه قرنها قدمت دارد و درطول حیات خود همیشه جز نقاط استراتژیک مهم برای امپراتوریها بوده است. امروزه هم بسفر به دلیل زیبایی طبیعی و حضور کاخها و عمارتهای تاریخی به یکی از پرطرفدارتربن جاذبه های گردشگری استانبول تبدیل شده است.
بسفر در استانبول دریا است یا رودخانه؟
بسفر تنگهای ست که بخش اروپایی ترکیه را از بخش آسیایی آن جدا کرده و دریای مرمره را به دریای سیاه متصل میکند.
چه جاذبههایی در اطراف بسفر قرار دارند؟
عمارتها، کاخها، رستورانها و کافههای دنج از جاذبههای گردشگری اطراف بسفر هستند.